رقابت (زیست شناسی)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Competition (biology))

رقابت (زیست‌شناسی)(competition)

در بوم‌شناسی، کنش متقابل دو یا چند جاندار یا گروهی از جانداران که از اندوختۀ محدودی از منبع مشترک استفاده می‌کنند. رقابت ممکن است بین افراد یک گونه یا بین افراد گونه‌های متفاوت صورت گیرد. رقابت همواره منجر به کاهش افراد یک یا هر دو گونۀ رقابت‌کننده[۱] می‌شود و طی فرآیند تکامل[۲]، در زوال برخی گونه‌ها و تکامل سازگاری‌های نقش دارد. منابع اندوختۀ محدودی که جانداران بر سر آن در رقابت‌اند، ممکن است چیزهای آشکاری مانند مواد غذایی لازم برای گیاهان و جانوران یا نور لازم برای گیاهان باشد؛ امّا منابع کمتر آشکار، مثل رقابت برای محل مناسب آشیانه‌سازی در برخی از گونه‌های پرندگان، نیز مهم‌اند. رقابت منجر به کاهش زادآوری[۳] یکی از دوگونۀ جانداران می‌شود و به همین سبب، از مهم‌ترین جنبه‌های انتخاب طبیعی[۴] است که در صورت تغییر محیط موجب تغییر تکامل می‌شود. رقابت همچنین موجب پراکندگی جانداران در زیستگاه‌ها[۵] می‌شود. اعتقاد بر این است که جانداران مایل به پراکندگی در جاهایی‌اند که فشار رقابت در آن‌ها کمتر از سایر جاها باشد. شیوه‌های کشت و زرع در کشاورزی چنان طراحی می‌شوند که رقابت کمتر شود. مثلاً، کشت گندم در جایی صورت می‌گیرد که رقابت را در بین افراد آن گونه به حداقل برساند. به این منظور، گیاهان به اندازۀ کافی دور ازهم کاشته می‌شوند تا رقابت بین ریشه‌های گیاهان مجاور برای جذب مواد غذایی معدنی خاک کاهش یابد و پاشیدن[۶] سم به خاک برای کشتن علف‌ها رقابت بین گندم و علف‌های هرز را کاهش می‌دهد.

 


  1. Competitors
  2. evolution
  3. breeding
  4. natural selection
  5. habitats
  6. spray