الیاف غذایی
اَلْیافِ غَذایی (fibre, dietary)
موادی گیاهی که آنزیم‌های گوارشی[۱] انسان قادر به هضم آن‌ها نیستند. این مواد عمدتاً شامل سلولز[۲]ند. سلولز نوعی هیدرات کربن[۳] است که در دیوارۀ یاخته[۴]های گیاهی یافت می‌شود. الیاف با افزایش تودۀ غذایی درون روده به انقباض‌های ماهیچه‌های روده کمک می‌کنند و موجب پیش‌راندن غذا در طول روده می‌شوند. رژیم غذایی دارای الیاف کم یبوست می‌آورد و احتمال ایجاد التهاب کیسۀ کور جدار روده[۵]، دیابت[۶]، بیماری کیسۀ صفرا[۷] و سرطان رودۀ بزرگ را افزایش می‌دهد. این عوارض در جوامع غیرصنعتی نادرند، زیرا در این جوامع رژیم غذایی حاوی مقدار فراوانی غلات سبوس‌دار است. جانوران آنزیم‌های تجزیه‌کنندۀ سلولز ندارند، اما سلولز الیاف بخشی ضروری از رژیم غذایی انسان را تشکیل می‌دهد. هر مادۀ گوارش‌نشده گیاهی نیز مشابه الیاف عمل می‌کند. الیاف حل‌شدنی شامل کربوهیدرات‌های گیاهی، ازجمله پکتین[۸]، همی‌سلولز[۹] و صمغ‌ها[۱۰]، غیرقابل گوارش‌اند و در آب حل می‌شوند. بخش عمدۀ الیاف غذاهایی چون سبوس جو دوسر، حبوبات، و سبزی‌ها از این نوع‌اند. وجود این مواد در رژیم غذایی میزان کلسترول[۱۱] خون را در کوتاه‌مدت کاهش می‌دهند، ولی هنوز سازوکار اثر آن‌ها بحث‌انگیز است. در آوریل ۲۰۰۰، پژوهشی در امریکا دربارۀ رژیم غذایی پرالیاف بر پولیپ‌ها[۱۲]ی سرطانی رودۀ بزرگ ثابت کرد که الیاف رژیم غذایی احتمال شیوع سرطان رودۀ بزرگ را کاهش نمی‌دهند.