خلع سلاح

خلع سلاح (disarmament)

در روابط بین‌الملل، در یکی از این چهار معنی به‌کار می‌رود: ۱. مجازات کشوری که در جنگ مغلوب شده، با انهدام یا کاهش سلاح‌های آن کشور (از نمونه‌های آن خلع سلاح آلمان و متحدانش بنا بر معاهدۀ ورسای در ۱۹۱۹)؛ ۲. توافق برای خلع سلاح دو‌جانبه در مناطق خاص جغرافیایی (نمونه‌اش توافق راش ـ بَگت بود که از ۱۸۱۷ میان امریکا و بریتانیا برقرار شد و بر مبنای آن ناحیۀ دریاچه‌های بزرگ (گریت لیکس) عاری از سلاح شدند)؛ ۳. امحای کامل تمامی سلاح‌ها که اندیشمندان آرمان‌گرا، و در مواردی نیز حکومت‌ها، از آن هواداری می‌کنند؛ ۴. کاهش و محدودسازی تسلیحات کشورها بر مبنای توافق‌های بین‌المللی که در مجامع جهانی، چون جامعۀ ملل در گذشته و سازمان ملل متحد در حال حاضر، اخذ می‌شود. این معنای آخر بیش از بقیه برای این اصطلاح به‌کار می‌رود. مسئلۀ خلع سلاح با گسترش سریع سلاح‌های هسته‌ای با قدرت تخریب زیاد به مسئله‌ای مبرم‌تر و پیچیده‌تر بدل شده است.

 

---