دوس پاسوس، جان رودریگو (۱۸۹۶ـ۱۹۷۰)
دوس پاسوس، جان رودریگو (۱۸۹۶ـ۱۹۷۰)(Dos Passos, John Roderigo)
نویسندۀ امریکایی. در شیکاگو به دنیا آمد و در دانشگاه هاروارد تحصیل کرد. در جوانی به نقاط مختلفی از دنیا سفر کرد، از جمله سرتاسر اروپا و همچنین خاورمیانه و طی این سفرها، دانش عمیقی دربارهی ادبیات، هنر و معماری به دست آورد. پس از این به جنگ رفت. در جریان جنگ جهانی اول و پیش از پیوستن آمریکا، به طور داوطلبانه به عنوان رانندهی آمبولانس در پاریس فعالیت میکرد. با نوشتن رمانهای جنگی تشرف یک مرد[۱] (۱۹۱۹) و سه سرباز[۲] (۱۹۲۱) به شهرت رسید. موفقیتهای مالی و هنری او با همان کتاب اول آغاز شد اما مهمترین اثرش سهگانۀ امریکا (۱۹۳۰ـ ۱۹۳۶) است. این اثر، که نگاهی حماسی و جامع به زندگی امریکائیان در طول سه دهه دارد و الهامگرفته از یک رویکرد تاریخی کمونیستی و آنارشیستی[۳] است، از شگردهای ساختاری بدیعی بهره میگیرد: نظیر «فیلم خبری[۴]» ـ کنار هم چیدن اطلاعات مستند ـ و «دریچۀ دوربین[۵]» ـ جریان سیال ذهن[۶] خود رماننویس. از دیگر آثار اوست: بلیت منهتن[۷] (۱۹۲۵)، رمانی اکسپرسیونیستی[۸] دربارۀ شهری مدرن که در آن از شیوۀ مونتاژ استفاده کرده است.
عقاید سیاسی دوس پاسوس در طول زمان دچار تغییراتی چشمگیر شد. پس از تجربهی جنگ جهانی اول، به سوسالیسم گرایش پیدا کرد اما به مرور و پس از بازدید از اتحاد جماهیر شوروی، محافظهکارتر شد و در نهایت به سمت لیبرالیسم گرایش پیدا کرد.