دراویدی (زبان شناسی)

دِراویدی (زبان‌شناسی)(Dravidian)

خانواده‌ای از زبان‌های هندی که از قدمت و اهمیت بسیار برخوردار است. با این‌همه دربارۀ رابطه‌اش با دیگر زبان‌ها به‌ویژه هندواروپایی غفلت شده است. دراویدی را خانوادۀ زبانی مهجوری تصور می‌کردند که با هیچ زبان و یا خانوادۀ زبانی رابطه ندارد. امروزه بحث‌های زیادی دربارۀ ارتباط آن با زبان‌های هندواروپایی وجود دارد، امّا عموماً با پذیرش این نظر به سختی برخورد می‌کنند. در ۱۷۸۶ سِر ویلیام جونز قاضی انگلیسی دیوان عالی کلکته که در زمینۀ واژه‌شناسی تطبیقی نامبردار بود، در انجمن سلطنتی آسیایی بنگال مطالبی گفت که همچون نقطۀ عطفی در تاریخ زبان‌های هندواروپایی به‌شمار می‌آید. او عقیده داشت زبان سانسکریت هرچه که هست ساختمانی عجیب دارد، بسیار کامل‌تر از یونانی، مفصل‌تر از لاتین و بسی پالوده‌تر از هردو زبان است. با این‌همه دو زبان مزبور چنان قرابتی چه در ریشۀ فعل‌ها و چه در اشکال گرامری با سانسکریت دارند که اصلاً نمی‌تواند تصادفی باشد. این ارتباط چنان نیرومند است که هیچ لغت‌شناس نمی‌تواند این سه زبان را بررسی کند و پی به منشأ واحد آن‌ها نَبَرد. سرچشمه‌ای که البته دیگر وجود ندارد، دلیل مشابهی هم در کار است که نشان می‌دهد زبان‌های ژرمنی و سلتی نیز با سانسکریت منشأ مشترک دارند و به این رشته باید فارسی باستان را هم افزود. امروزه از دراویدی به‌عنوان این منشأ مشترک صحبت می‌شود. نزدیک به ۲۷ گویش دراویدی در هند و سیلان رایج است. از مهم‌ترین زبان‌های دراویدی می‌توان از تامیل، کانّاده‌یی، تِلوگو، مالایالامی و تولویی نام برد. از دیگر گویش‌های دراویدی که مجموعاً شمار سخنگویانشان اندک‌اند باید از مالتو، کوروخی، کوئیایی، کولامی، تودایی و کوتایی، گوندی، بِلاری، کووی و براهویی ذکر کرد. گویش اخیر (براهویی) در بلوچستان پاکستان و ایران رواج دارد و تا اندازۀ زیادی تحت تأثیر پشتو و بلوچی است. تغییرات واکه‌یی در دراویدی نیز همانند هندواروپایی است.