درایور
درایْوِر (Driver)
(یا: راهانداز) نوعی برنامههای نرمافزار[۱]ی که رایانه از طریق آنها دستگاههای ورودی[۲] و خروجی[۳] مختلف را کنترل[۴] میکند. سیستم عامل[۵] رایانه معمولاً خیلی از درایورهای استاندارد برای دستگاههای مختلف مثل صفحه کلید[۶] و صفحه نمایش[۷] را در خود دارد. وقتی یک دستگاه جانبی[۸] به رایانه متصل میشود برای اینکه بتواند کار کند ابتدا باید برنامه درایور آن در حافظه قرار بگیرد یا بارگذاری[۹] شود. تمام دستگاههای سختافزاری برای اینکه بتوانند کار کنند نیاز به یک درایور دارند. هر مدل از یک دستگاه خاص هم معمولاً برنامه درایور اختصاصی خودش را به همراه دارد. برای مثال، هر مدل چاپگر که توسط شرکتهای مختلف ساخته میشود، درایور اختصاصی خودش را به همراه دارد که باید در سیستم عامل رایانه نصب شود. درایور در واقع بهعنوان یک مترجم[۱۰] بین دستگاه سختافزاری و برنامههای کاربردی که به آن سختافزار دستوراتی میفرستند عمل میکند. برای مثال در برنامه واژهپرداز وقتی که کاربر فرمان چاپ[۱۱] را انتخاب میکند، برنامه از طریق سیستم عامل یک پیغام عمومی و استاندارد چاپ برای چاپگر[۱۲] میفرستد. درایور این پیغام را میگیرد و آن را به دستور خاصی که قابل درک برای سختافزار و پردازنده داخل چاپگر باشد، تبدیل میکند. اکثر درایورها یک روتین مدیریت وقفه[۱۳] هم دارند که در صورت وقفه در عملکرد دستگاه کاربر را مطلع میسازد و اطلاعاتی درباره وضعیت دستگاه، دستوری که به آن فرستاده شده بود، و یا پیغامهای خطا[۱۴] ارائه میکند.