دوخا

دوخا (dukkha)

(یا: رنج) مفهوم بودایی رنجی که برخاسته از دل‌بستگی (تنها) به چیزی است مآلاً ناپایدار، متغیر و فانی. نیز شامل رنج ناشی از ناگواری زندگی به‌سبب احساس نارضایتی و نیاز به چیزی که کمبودش حس می‌شود اما به بیان درنمی‌آید. دوخا به همراه اَنیکّا (ناپایداری) و اَناتّا (نبود روح) یکی از سه نشانۀ هستی در دین بودا است. دوخا رنج شدید ناشی از فجایع و مصیبت‌ها و رنج ناشی از محنت و تنهایی و نگرانی‌های زندگی روزمره را نیز دربر می‌گیرد. تعلقاتی که دوخا را ایجاد می‌کنند، ممکن است تجربه‌های لذت‌بخش، احساس آسایش و خوشی، یا مناسباتی را هم شامل شوند که همه مآلاً در معرض دگرگونی و نابودی‌اند.