انیاک
اِنیاک (ENIAC)
(کوتهنوشت عبارت Electronic Numerical Integrator And Computer) نام اولین رایانه دیجیتال همهمنظوره که در ابتدا به سفارش ارتش ایالات متحده برای محاسبه مسیر گلولههای خمپاره توسط جان ماوچلی[۱] فیزیکدان امریکایی و جان پرسپراکرت[۲] مهندس برق، در ۱۹۴۶ در دانشگاه پنسیلوانیا ساخته شد. برخلاف رایانههای امروزی که از ریزپردازنده استفاده میکنند، در انیاک از لامپهای خلاء برای پردازش دادهها استفاده میشد. انیاک محاسباتش را در مبنای دَه (بهجای مبنای دو) انجام میداد و میتوانست حدود ۵هزار محاسبه در ثانیه انجام دهد، یعنی حدوداً ۱۰هزار بار کندتر از رایانههای امروزی. برنامهها و دادهها بهصورت دستی و با عوضکردن سیمکشیها به انیاک داده میشد. بعدها IBM ماشینی طراحی کرد که دادهها و برنامهها را بهوسیله کارتهای سوراخشده به انیاک میداد و خروجی را نیز بهصورت کارتهای سوراخشده از آن میگرفت. اگرچه انیاک اولین ماشینی بود که در مقیاس بزرگ برای انجام محاسبات بهکار گرفته شد، ولی نمیتوان آن را اولین رایانه الکترونیک بهحساب آورد؛ چراکه در سالهای ۱۹۳۹ تا ۱۹۴۲، جان اتاناسوف، پروفسور ریاضیات و فیزیک دانشگاه ایوا اولین رایانه دیجیتالی را طراحی کرد که محاسبات را در مبنای دو انجام میداد و عملکرد آن بسیار به رایانههای امروزی نزدیک بود.