فعالیت اقتصادی
فعالیت اقتصادی (economic activity)
تولید و توزیع کالاها و خدمات برای برآوردن خواستها و نیازهای مصرفکنندگان و دیگر مؤسسات اقتصادی. بسیاری از فعالیتهای متنوعی که به تولید این کالاها و خدمات میانجامند در سه گروه بزرگ دستهبندی میشوند که از آن جملهاند: صنایع نوع اول[۱] (استخراج موادّ خام)، صنایع نوع دوم[۲] (تولید کالا و ساختمان)، و صنایع نوع سوم[۳] (خدمات). اخیراً گروه چهارمی نیز به نام «صنایع نوع چهارم[۴]» به این بخشها اضافه شده است که عبارت است از صنایع رایانه و مایکروالکترونیک با فنآوری بالا، بهویژه صنایع پردازش اطلاعات. صنایع اولیه، علاوهبر استخراج مستقیم مواد خام از زمین یا دریا، شامل کشاورزی، ماهیگیری، استخراج معادن، و جنگلداری نیز میشوند. صنایع ثانوی، که فرآوری مواد خام و تولید کالاها را پوشش میدهند، به سه زیرمجموعۀ صنایع سنگین[۵]، سبک[۶] و متفرقه[۷] تقسیم میشوند. صنایع سنگین شامل تولید اقلام بزرگ و سنگین است که با فعالیتهایی نظیر فولادسازی و کشتیسازی ارتباط پیدا میکند؛ صنایع سبک محصولاتی را دربرمیگیرند که نسبت به ارزش پولی خود وزن سبکی دارند، نظیر ساعتسازی و جواهرسازی؛ صنایع متفرقه صنایعیاند که به اعتبار عواملی مانند مواد اولیه یا فرآوری به مکان خاصی وابسته نیستند و در همهجا میتوان آنها را مستقر کرد. بهترین مکان برای استقرار یک صنعت به عوامل بسیاری بستگی دارد که برحسب محصول نهایی تغییر میکنند؛ این عوامل کلاً به عوامل فیزیکی، انسانی و اقتصادی تقسیم میشوند. عوامل فیزیکی عبارتاند از موقعیت مکانی، دسترسی به موادّ خام، ذخایر برق و انرژی و مکان مناسب برای فرآوری؛ عوامل انسانی و اقتصادی عبارتاند از اندازه، مکان و قابلیت دسترسی به بازارها، حملونقل و نیروی کار کافی. صنایع نوع سوم، بهجای تولید محصولات کارخانهای، خدماتی فراهم میآورند و زمینههایی ازقبیل استخدام دولتی، بانکداری و بیمه، بهداشت و رفاه اجتماعی، فروشگاهها و رستورانها، پایانهها و نظام حملونقل را دربرمیگیرند.