اثر مارپیچی اکمان
(تغییرمسیر از Ekman spiral effect)
اَثَرِ مارپیچی اِکْمان (Ekman spiral effect)
در اقیانوس‌نگاری[۱]، توصیف نظری یکی از پیامدهای اثر کوریولیس[۲] بر جریان‌های اقیانوسی، که بنابه آن جریان اقیانوسی[۳] تحت زاویه‌ای نسبت به باد مولد خود حرکت می‌کند. این اثر را به افتخار اقیانوس‌نگار سوئدی، واگان اکمان[۴] (۱۹۵۴ـ۱۸۷۴)، نام‌گذاری کرده‌اند. در نیمکرۀ شمالی، جریان‌های سطحی به سمت راست جهت باد منحرف می‌شوند. سپس جریان سطحی، لایۀ زیرسطحی را با زاویه‌ای نسبت به جهت انحراف اولیه به حرکت در می‌آورد. لایه‌های زیرسطحی بعدی نیز چنین تأثیری می‌پذیرند. به این‌ترتیب با افزایش عمق، این اثر کاهش می‌یابد. در نتیجه حجم بیشتری از آب در جهتی تقریباً عمود بر جهت باد جابه‌جا می‌شود. در نیمکرۀ جنوبی این جهت‌ها معکوس است.