ال سالوادور

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از El Salvador)
ال سالوادور
نام فارسی اِل ‌سالوادور
نام لاتین El Salvador
نظام سیاسی جمهوری
جمعیت ۵,۷۴۴,۱۱۳ نفر
موقعیت  امریکای مرکزی
پایتخت سان‌سالوادور
تراکم نسبی (نفر در کیلومتر مربع)  ۲۷۳ 
رشد سالانه (درصد) ۱.۸ 
شهرهای اصلی  سان‌سالوادور، نوئِوا سان سالوادور، سان میگل، سانتا آنا، سونسوناته و آئوئاچاپان
زبان  اسپانیایی
دین مسیحیت
مساحت (کیلومتر مربع) ۲۱,۰۴۰ 

اِل ‌سالوادور (El Salvador)

اِل ‌سالوادور
اِل ‌سالوادور

موقعیت. جمهوری اِل ‌سالوادور، کوچک‌ترین و پرجمعیت‌ترین کشور امریکای مرکزی، بین کشورهای گواتمالا در غرب و شمال غربی، هوندوراس در شمال و شرق، و اقیانوس آرام در جنوب قرار دارد. مساحت این کشور ۲۱,۰۴۰ کیلومتر مربع است و شهر سان‌سالوادور[۱] پایتخت آن است.

سیمای طبیعی. کشور ال ‌سالوادور در میان کشورهای امریکای مرکزی تنها کشوری است که به اقیانوس اطلس راه ندارد و سرزمینی است کوهستانی که ارتفاعات آن از غرب به شرق کشیده شده‌اند. این کشور بیست آتشفشان دارد که سانتا‌ آنا[۲] (۲,۳۵۵ متر)، سان ‌میگل[۳] (۲,۱۲۰ متر)، سان‌ ویسنته[۴] (۲,۱۸۰ متر)، و ایسالکو[۵] (۲,۳۸۶ متر) از آن جمله‌اند. کوه اِل‌ پیتال[۶]، با ارتفاع ۲,۷۳۱ متر که در کوه‌های مرزی مِتاپان[۷] و چالا تِنانگو[۸] و روی خط مرزی کشور هوندوراس قرار دارد، بلندترین نقطۀ این کشور محسوب می‌شود. نوار ساحلی ال‌ سالوادور جلگۀ نسبتاً باریک و پستی است که روبه شمال بر ارتفاع آن افزوده می‌شود و به سرزمین درون‌بومی کشور، که ارتفاع متوسط آن ۶۰۰ متر است، منتهی می‌شود. از میان رودخانه‌های متعددی که اکثراً از فراسوی مرزهای این کشور سرچشمه می‌گیرند، رودخانۀ لِمپا[۹] با درازای ۳۲۰ کیلومتر، طویل‌ترین و مهم‌ترین آن‌هاست. رودخانۀ مزبور از کشور گواتمالا سرچشمه می‌گیرد و پس از عبور از گوشۀ غربی هوندوراس به ال‌ سالوادور وارد می‌شود و پس از عبور از دریاچۀ کوآتپک[۱۰] و تشکیل‌دادن بخشی از مرز هوندوراس به سوی جنوب جریان می‌یابد و به اقیانوس آرام می‌ریزد. دریاچه‌های متعددی در کشور ال‌ سالوادور وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از کوآتپک، ایلوپانگو[۱۱] و دریاچۀ مرزی لا ئونیون[۱۲]. ال‌ سالوادور به چهارده دپارتمان یا (استان) تقسیم می‌شود و شهرهای مهم آن عبارت‌اند از سان‌سالوادور، نوئِوا سان سالوادور[۱۳]، سان میگل، سانتا آنا، سونسوناته[۱۴]، و آئوئاچاپان[۱۵]. این کشور اقلیم عمدتاً گرم و مرطوب دارد و شب‌های خنک از ویژگی‌های آن است و فصل بارندگی‌های شدید آن از اردیبهشت تا مهر به درازا می‌کشد. کوهستان‌های درون‌بومی از اعتدال بیشتری برخوردارند و میزان بارندگی آن‌ها نیز بیشتر از دیگر نواحی است. جلگۀ ساحلی و دامنۀ کوه‌ها از علفزارهای نوع ساوانا و درختان برگ‌ریز پوشیده‌شده و دره‌ها و جلگه‌های مرکزی آن پوشش گیاهی تنک‌تری دارند. بخش وسیعی از کشور قابل کشت است و حیات‌ وحش آن، به‌ویژه از نظر پستانداران، در مقایسه با دیگر نواحی امریکای مرکزی کم و ناچیز است. میانگین دمای شهر سان‌ سالوادور در دی ماه ۲۱.۷ درجۀ سانتی‌گراد و در تیر ماه ۲۳.۹ درجۀ سانتی‌گراد است و میانگین بارندگی سالانۀ آن ۱,۷۷۵ میلی‌متر است.

اقتصاد. ال‌ سالوادور از نظر اقتصادی به کشاورزی وابسته است. اراضی مرغوب و حاصل‌خیز آن به سفیدپوستان تعلق دارد و رگ حیاتی کشور به راستی در دست آنان است. قهوه، پنبه، ذرت، و نیشکر از فرآورده‌های مهم کشاورزی و صادراتی این کشورند و سیمان، شکر، نفت، کاغذ، مواد غذایی و پوشاک محصولات صنعتی آن هستند. با این‌که بسیاری از اراضی جنگلی پاک‌سازی شده و به کشت اقلام حیاتی اختصاص یافته است، هنوز بخش عمده‌ای از مواد خوراکی از خارج وارد می‌شود. این کشور از نظر منابع زیرزمینی شرایط مطلوبی ندارد و بیشتر نیروی الکتریسیتۀ آن به‌شیوۀ برقابی تأمین می‌شود. اگرچه در سال‌های اخیر در زمینۀ صنعت سرمایه‌گذاری بسیار شده است، ولی اختلافات عقیدتی، مبارزات مسلکی، و جنگ‌های داخلی از توسعۀ آن جلوگیری کرده و به بخش وسیعی از شبکۀ راه‌ها و پل‌های کشور آسیب رسانده است.

حکومت و سیاست. بنابر قانون اساسی ۱۹۸۳، رئیس‌جمهور و معاون او با رأی اکثریت مردم انتخاب می‌شوند و مسئولیت اجرایی دارند و تشکیل هیئت دولت با رئیس‌جمهور است. دورۀ ریاست‌جمهوری ال‌ سالوادور پنج سال تمدیدناپذیر است. مجلس قانون‌گذاری آن ۸۴ عضو دارد که مردم آنان را برای یک دورۀ سه‌ساله انتخاب می‌کنند.مردم و تاریخ. جمعیت ال‌ سالوادور حدود ۵,۷۴۴,۱۱۳ نفر است (۲۰۰۹) و تراکم نسبی آن به ۲۷۳ نفر در کیلومتر مربع می‌رسد. رشد سالانۀ جمعیت آن ۱.۸ درصد است و ۹۴ درصد از جمعیت آن را مستیسوها، (دورگه‌های حاصل از آمیزش اسپانیایی‌ها و پرتغالی‌ها با سرخ‌پوستان) تشکیل می‌دهند. ۷۵ درصدشان مسیحی کاتولیک‌اند و زبان رسمی آنان اسپانیایی است. حدود ۵۰ درصد از مردم آن روستانشین‌اند و ۷۸.۵ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. اِلسالوادور در روزگار گذشته مسکن اقوام چیپچا[۱۶] و مایا[۱۷] بوده است. اسپانیایی‌ها از ۱۵۲۴ تا ۱۵۳۹ آن را در تصرف داشتند. آنان سلطان‌نشین پیپیل[۱۸] را برانداختند و شهرهای سان‌ سالوادور و سونسوناته را بنا نهادند و همراه با گواتمالا به امپراتوری مکزیک ضمیمه کردند. با سقوط امپراتوری مکزیک (۱۸۲۳) دو شهر سان ‌سالوادور و سونسوناته با هم متحد شدند و ایالت خودگردان داخلی ال ‌سالوادور را در داخل فدراسیون امریکای مرکزی تأسیس کردند. در ۱۸۲۷، نزاع‌ها و مناقشات درونی آغاز شد و بین سلطنت‌‌طلبان و جمهوری‌خواهان جنگ خانگی درگرفت و تلاش برای جلوگیری از فروپاشی فدراسیون امریکای مرکزی بی‌نتیجه ماند و ال‌ سالوادور به‌صورت یک کشور مستقل اعلام موجودیت کرد.

 


  1. San Salvador
  2. Santa Ana
  3. San Miguel
  4. San Vicente
  5. Izalco
  6. El Pital
  7. Metapan
  8. Chalatenango
  9. Lempa
  10. Coatepeque
  11. Ilopango
  12. La Union
  13. Nueva San Salvador
  14. Sonsonate
  15. Ahuachapan
  16. Chipcha
  17. Maya
  18. Pipil