انصاف

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Equity)

اِنصاف (equity)
به اشکال گوناگون تعریف شده است، مانند بی‌غرضی، درستی، توزیع عادلانه منابع. این واژه بیشتر و مستقیماً در مورد نظام قانونی حکومت‌ها و تقسیمات مقامات شناخته شده نظام‌ها به‌کار می‌رود. در حقوق، نظام حقوقیِ تکمیل‌کنندۀ مقررات در مواردی که اجرای این مقررات در پرونده‌ای خاص، بی‌رحمانه و تند تلقی شود. گاه اِعمال انصاف به‌معنای تلاش در جهت دستیابی به عدالت طبیعی[۱] است. انصاف، در این معنا، یکی از عناصر تشکیل‌دهندۀ اغلب نظام‌های حقوقی است، و در بعضی قوانین، قضات مکلف‌اند که هم مقررات قانونی خاص و هم اصول انصاف را در رسیدگی و اتخاذ تصمیم اعمال کنند. در حقوق ایران، انصاف مستقیماً مبنای حقوق نیست، اما در بعضی قوانین به آن اشاره شده است، مثلاً در مادۀ ۵۷۱ قانون تجارت. درباره اعادۀ اعتبار تاجر ورشکسته دادگاه مکلف به رعایت عدل و انصاف شده است: «محکمه اوضاع و احوال را سنجیده به‌طوری که مقتضی عدل و انصاف بداند حکم می‌دهد...».

 


  1. natural justice