نولی، فان استیلیان (۱۸۸۲ـ۱۹۶۵)
نولی، فان استیلیان (۱۸۸۲ـ۱۹۶۵)(Noli, Fan Satilian)
n
اسقف ارتدوکس، دولتمرد و ادیب آلبانیایی. پس از آن‌که دورۀ دبیرستان را به‌پایان برد، زادگاهش را ترک کرد و به آتن (۱۹۰۰) و پس از آن به مصر رفت (۱۹۰۳) و به‌تدریس پرداخت. در مصر به جنبش آزادی‌بخش آلبانی پیوست و در ۱۹۰۶ آلبانی‌تباران مصر وی را برای سازمان‌دهی این جنبش به امریکا فرستادند. در راه کسب استقلال آلبانی از یونان و جدایی کلیسای ارتدوکس آلبانی از کلیسای یونان تلاش کرد. در ۱۹۱۲، همزمان با اعلام استقلال آلبانی، تحصیلاتش را در رشتۀ هنر به‌پایان برد. در ۱۹۲۰ با کوشش‌های وی و دیگران آلبانی به عضویت جامعۀ ملل درآمد. پس از پیروزی دموکرات‌ها درآلبانی، به ریاست کابینۀ دولت برگزیده شد، اما شش ماه بعد نیروهای احمد زوغو با پشتیبانی مالی و نظامی یوگسلاوی، دولت او را برکنار کردند (۱۹۲۴). او به مبارزه ادامه داد، اما سرانجام، پس از هشت سال، به امریکا رفت و به ادامۀ تحصیل پرداخت. در ۱۹۴۵ دانشنامۀ دکتری در رشتۀ تاریخ گرفت. به چند زبان، به‌ویژه فارسی، تسلط داشت و آثاری در زمینه‌های هنر، ادبیات و تاریخ ترجمه و تألیف کرده است. از آثارش: ترجمۀ منظوم رباعیات خیام به آلبانیایی (بروکسل، ۱۹۲۷)؛ مجموعۀ شعر آلبوم: تاریخ اسکندربیگ (۱۹۲۰)؛ نمایش‌نامۀ یهودیان و فلسطینی‌ها؛ ترجمۀ نمایش‌نامه‌های اتللو، هملت و مکبث شکسپیر به آلبانیایی.