ختنه زنانه
ختنۀ زنانه (female circumcision)
(خفض؛ کلیتوریدکتومی) برداشتن جزئی یا کلی از بخش بیرونی اندام جنسی زنانه به دلایل فرهنگی، دینی یا سایر دلایل غیرپزشکی. این عمل چه در نوزادان و چه در دختران نوبالغ، اجرا می‌شود و بیشتر اوقات در شرایط غیربهداشتی بدون استفاده از مواد ضدعفونی‌کننده و بدون بی‌هوشی و به‌وسیلۀ افراد فاقد مهارت‌های پزشکی صورت می‌گیرد. خون‌ریزی، شوک، زخم‌های ملتهب و دردناک، بیماری‌های خونی، عفونت‌های مزمن در مجاری ادرار و غده‌های مربوط به کلیتوریس، انتقال ویروس ایدز و مرگ آثار و نتایج جانبی‌ای است که ممکن است در نتیجۀ این عمل عارض شود. آلت‌بری ممکن است به بروز مشکلاتی در زندگی آتی زن، به‌ویژه در طول زمان عادت ماهانه، روابط جنسی و زایمان نیز بینجامد. اندام‌بری جنسی زنانه در کشورهای افریقایی، مانند سنگال و سومالی، و همچنین در امارات متحده عربی، عمان، یمن، مالزی و اندونزی انجام می‌پذیرد. در ۱۹۹۵، بنابر برآورد یک گزارش دولتی مصر، اعلام شد که ۹۷ درصد زنان متأهل یا قبلاً متأهل در مصر ختنه شده‌اند. در کشورهایی که این‌گونه ختنه رواج دارد، مسیحیان، یهودیان و گروه‌های مختلف بومی نیز آن را انجام می‌دهند. در این کشورها زنانِ ختنه‌نشده به‌مثابۀ زنانی «ناپاک» شمرده می‌شوند و غالباً مشکلات زیادی برای یافتن همسر دارند. برخی مهاجران نیز در مواردی این عمل را در امریکا و بریتانیا و فرانسه انجام می‌دهند. در ۱۹۹۷ بیش از ۱۱۴میلیون دختر و زنِ ختنه‌شده در جهان وجود داشت. طرفداران ختنۀ زنانه آن را نوعی وظیفۀ دینی و سنّتی اجتماعی برای مراقبت از بکارت زن، و در نتیجه از شرافت او، و یا عملی لازم به دلایل بهداشتی تلقی می‌کنند. در حالی‌که مخالفان، این عمل را نوعی آسیب‌رساندن بی‌رحمانه به زنان جوان می‌دانند که هدف از آن را کاستن از میل جنسی زنان، واداشتن آنان به خودداری از برقراری روابط پیش از ازدواج یا برقراری روابط خارج از چارچوب زناشویی می‌انگارند. این عمل در کشورهای کنیا، سنگال، کانادا، فرانسه، سوئد و سوئیس غیرقانونی است. در انگلستان، پس از تصویب «قانون ممنوعیت ختنۀ زنانه[۱]» (۱۹۸۵) و در امریکا، درپی تصویب «قانون فدرال ممنوعیت اندام‌بری جنسی زنانه[۲]»، مصوّب سپتامبر ۱۹۹۶، ختنۀ زنانه ممنوع شد. سازمان ملل متحد، یونیسف و سازمان جهانی بهداشت، ختنۀ زنانه را نوعی تجاوز به حقوق انسانی دانسته و ریشه‌کنی آن را پیشنهاد کرده‌اند. نیز ← خَتنه