مه
مِه (fog)
ابری در سطح زمین. این ابر هنگامي تشکیل میشود که دماي هواي مرطوب از دماي اشباع پايينتر رود و بخار آب موجود در آن شروع به ميعان (تبديلشدن به مايع) کند (نقطه شبنم). ابر و مِه هر دو براثر کاهش دمای هوا، تا زیر نقطۀ شبنم[۱]، تشکیل میشوند. غلظت مِه به تعداد ذرههای آب موجود در آن بستگی دارد. بنابه تعریف، منظور از مِه وضعیتی است که در آن میدان دید به کمتر از ۱ کیلومتر کاهش یابد، تُنُکمِه[۲] یا غبارمِه[۳] شرایطی است که در آن، میدان دید بین یک و دو کیلومتر است. مِه بر دو نوع است. مِه فرارُفتی[۴] که براثر برخورد دو جریان هوا، تشکیل میشود که یکی خنکتر از دیگری است. همچنین این مه با عبور هوای گرم از روی سطحی سرد نیز تشکیل میشود. مِه دریا معمولاً هنگامی پدید میآید که جریانهای گرم و سرد با هم برخورد میکنند و هوای روی آنها مخلوط میشود. مِه تابشی[۵] در شبهایی تشکیل میشود که هوا صاف و آرام است و سطح زمین گرمای خود را، از طریق تابش، بهسرعت از دست میدهد؛ در این حالت هوا تا زیر نقطۀ شبنم سرد میشود و میعان روی میدهد. تُنُکمِه براثر وجود ذرات آب حاصل از میعان تشکیل میشود و غبارمِه ناشی از وجود دود یا غبار در هواست. در نواحی خشک و بیباران، مثلاً باخا کالیفرنیا[۶]، جزایر قناری (کاناری)[۷]، جزایر کِیپ ورد[۸]، صحرای نامیب[۹]، پرو و شیلی، تشکیل مِه در سواحل بقای گیاهان و جانوران را بهرغم نبود بارش ممکن میکند و منبع بالقوۀ آب مصرفی انسان است که آن را با وسایل جمعآوری آب با استفاده از اثر میعان بهدست میآورند. بر فراز نواحی صنعتی، که مقررات کنترل آلودگی در مورد آنها اعمال نمیشود، غبارمِه یا دود همیشگی است، اگر دما ناگهان کاهش یابد، مِهدود زرد و غلیظی بر فراز این نواحی تشکیل میشود. از ۱۹۷۵ بهبعد، بعضی از فرودگاهها، با استفاده از سیستمهای ناوبری راداری، به تجهیزات فرود و پرواز بدون دید در مِه مجهز شدهاند.