فورد اول، هنری (۱۸۶۳ـ۱۹۴۷)

فورْد اول، هِنْری (۱۸۶۳ـ۱۹۴۷)(Ford, Henry)

فورْد اول، هِنْري

فورْد اول، هِنْري

فورْد اول، هِنْري

فورْد اول، هِنْري

هِنْری فورْد اول Henry Ford
زادروز	1863م
درگذشت	1947م
ملیت	امریکایی
شغل و تخصص اصلی	اتومبیل‌ساز
گروه مقاله	اقتصاد
خویشاوندان سرشناس	کلارا برایانت (همسر)

اتومبیل‌ساز امریکایی و پیش‌گام تولید بزرگ‌مقیاس. نخستین اتومبیل خود را در ۱۸۹۶ ساخت و در ۱۹۰۳، شرکت خودروسازی فورد را تأسیس کرد. نخستین اتومبیلی که صرفاً با روش خط مونتاژ ‌ساخت، فورد مدل تی بود (۱۹۰۸ـ ۱۹۲۷). فورد مخالف نظر حامیان خود که اتومبیل را مختص ثروتمندان می‌دانستند، مدل تی (تین لیزی) را با قیمت و کارآیی مناسب عرضه کرد (۱۹۰۸). برای پاسخ‌گویی به تقاضای روزافزون، کارخانۀ ‌هایلند پارک را افتتاح (۱۹۱۰)، و خط مونتاژی در‌حال حرکت را ابداع کرد (۱۹۱۳) که سبب کاهش زمان و هزینۀ تولید شد. با این خط مونتاژ، تولید هر اتومبیل ۹۳ دقیقه طول می‌کشید. به‌منظور فروش و خدمات‌رسانی، سیستم نمایندگی انحصاری را تأسیس کرد که تعداد آن‌ها در دهۀ ۱۹۲۰ به ۷هزار نمایندگی رسید. در ۱۹۱۴، طرح حداقل دستمزد را مطرح کرد و برای افزایش بهره‌وری زمان، از هر نوبت کار یک ساعت کاست. قبل از ۱۸۲۷، کارخانۀ صنعتی عظیم و خودکفایی در کنار رود روژ، واقع در دیربورنِ میشیگان، احداث کرد که بیش از ۱۰۰هزار نفر در آن کار می‌کردند. او فرزند ارشد خانواده‌ای کشاورز در دیربورن بود. در دیترویت کارآموز ماشین‌سازی شد و سه سال بعد، برای کار نیمه‌وقت در شرکت وستینگهاوس انجین به زادگاهش بازگشت. در مزرعۀ پدرش در زمینۀ ساخت تراکتور بخار آزمایش‌هایی صورت داد و برای آزمایش کالسکه‌های بی‌اسب، کارگاهی برپا کرد. پس از ازدواج با کلارا برایانت، برای کار در شرکت روشنایی ادیسون به دیترویت بازگشت (۱۸۹۱). در این شرکت تا مقام مهندس ارشد ارتقا یافت و یکی از دوستان صمیمی توماس ادیسون، مخترع امریکایی، شد. در ۱۸۹۶، با صرف پول و وقت بسیار چهارچرخه را ساخت، چهارچرخه وسیلۀ نقلیه‌ای بود که یک شاسی روی چهار چرخش داشت و با گاز کار می‌کرد. در ۱۸۹۹، شرکت ادیسون را ترک کرد و پیش از تأسیس فورد موتور و پس از دو بار تلاش ناموفق در ۱۹۰۳، یکی از شرکای کمپانی اتومبیل‌سازی دیترویت شد. هم‌زمان با کار در شرکت دیترویت اتومبیل، به ساختن اتومبیل‌های مسابقه‌ای و شرکت در مسابقات اتومبیل‌رانی نیز می‌پرداخت. با پیروزی در مسابقۀ اتومبیل‌رانی در گروس‌ پوینت میشیگان مشهور شد (۱۹۰۱) و با اتومبیل چهارسیلندر «۹۹۹» روی سطح یخ‌بستۀ دریاچۀ سنت کلر یک مایل مسافت را در ۳۹.۴ثانیه طی کرد و به رکورد جهانی رسید (۱۹۰۴). او با تولید تراکتور فوردسون ماشینی‌شدن کشاورزی را متحول ساخت. همچنین، به ساختن هواپیماهای غیرنظامی روی آورد و هواپیمای تری‌موتور را ساخت. بعد از مدل تی، تا ۱۹۲۸ که مدل اِی را به بازار فرستاد، طرح جدیدی عرضه نکرد. مدل اِی نوع پیشرفته‌تر مدل تی بود. در این زمان، او با رقابت شرکت جنرال موتورز به مدیریت آلفرد اسلون مواجه شد. فورد مدیر مستبدی بود و اگرچه پسرش را به ریاست شرکت منصوب کرد (۱۹۱۹)، بر‌کارهای شرکت دقیقاً نظارت داشت. او که با تشکیل اتحادیه‌های کارگری مخالف بود (۱۹۳۳)، سرانجام براثر اعتصاب عمومی مجبور به امضای قرار‌داد با اتحادیۀ کارگران خودروساز شد (۱۹۴۱). از لحاظ سیاسی فعال و طرفدار صلح، و با مداخلۀ امریکا در هر دو جنگ جهانی مخالف بود. او دیدگاه‌های ضدیهودی خود را ترویج می‌کرد. همچنین، در انتخابات مجلس سنا شرکت کرد، اما شکست خورد (۱۹۱۸). نامزد ریاست‌جمهوری شد (۱۹۲۳)، اما بعداً انصراف داد تا بتواند با کالوین کولیج مبارزه کند. همچنین، به‌کمک پسرش، اِدسِل فورد، بنیاد خیریۀ فورد را تأسیس کرد (۱۹۳۶). فورد در ۱۹۴۵ از شرکت فورد موتور بازنشسته شد. این شرکت در آن زمان بیش از یک میلیارد دلار امریکا می‌ارزید.

 

---