فوکویاما، فرانسیس (۱۹۵۲)
فوکویاما، فرانْسیس (۱۹۵۲)(Fukuyama, Francis)
| فرانْسیس فوکویاما Francis Fukuyama | |
|---|---|
| زادروز |
1952م |
| ملیت | امریکایی |
| تحصیلات و محل تحصیل | دکتری علوم سیاسی از دانشگاه هاروارد |
| شغل و تخصص اصلی | نظریه‌پرداز و متخصص اقتصاد سیاسی |
| آثار | پایان تاریخ و آخرین انسان (1992) |
| گروه مقاله | اقتصاد، علوم سیاسی |
نظریه‌پرداز امریکایی و متخصص اقتصاد سیاسی. تحصیلات دانشگاهی خود را در دانشگاه کورنل[۱] آغاز کرد، در کلاس آلن بلوم[۲] فلسفۀ سیاسی آموخت، و دانشنامۀ دکتری علوم سیاسی‌اش را از دانشگاه هاروارد[۳] گرفت. رئیس گروه توسعۀ اقتصادی بین‌المللی دانشگاه هاپکینز امریکاست. با تألیف کتابی به نام پایان تاریخ و آخرین انسان[۴] (۱۹۹۲) که پیروزی نهایی لیبرالیسم سیاسی و اقتصادی را پیشگویی می‌کند، به‌شهرت رسید. او مدعی شد که پس از پایان جنگ سرد[۵] و برچیدن دیوار برلین[۶] (۱۹۸۹)، سیر تاریخ بشر در قالب مبارزۀ مکتب‌ها کمابیش به‌پایان رسیده و جهان، لیبرال دموکراسی[۷] را برگزیده است. او جامعۀ مبتنی‌بر نظام لیبرال دموکراسی را آخرین مرحله از تکامل اجتماعی انسان می‌داند و معتقد است که نظامی برتر از آن پا در عرصۀ وجود نخواهد نهاد. وی این نظریه را در ۱۹۸۹ مطرح و در ۱۹۹۲ در کتاب یادشده تشریح کرد. فوکویاما در گذشته نومحافظه‌کار به‌شمار می‌رفت و از کسانی بود که در نامه‌ای به بیل کلینتون[۸] رئیس‌جمهور وقت امریکا خواستار ساقط‌کردن حکومت صدام حسین[۹] در عراق شدند. پس از واقعۀ ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ همین درخواست را با جورج دبلیو بوش درمیان گذاشت، علی‌رغم این‌که این واقعه هیچ ارتباطی با دولت عراق پیدا نمی‌کرد. اما بعد رفته‌رفته از دستور کار نومحافظهکاران که معتقد بودند این امر بیش از حد نظامی و متکی به مداخلۀ یکجانبه برای استقرار دموکراسی به‌ویژه در خاورمیانه شده است فاصله گرفت و در ۲۰۰۳ به مخالفت با حملۀ امریکا به عراق برخاست. از دیگر آثار اوست: ارزش‌های اجتماعی و نیل به رفاه و سعادت (۱۹۹۵)؛ شکافت بزرگ: طبیعت انسان و بازسازی نظم اجتماعی (۱۹۹۹)؛ آیندۀ پسا انسانی ما: نتایج بیوتکنولوژیک (۲۰۰۲)؛ حکومت و نظم جهانی در قرن ۲۱؛ آمریکا بر سر چندراهی: دموکراسی، قدرت، و میراث نومحافظهکاران (۲۰۰۶)؛ بعد از نومحافظهکاران: انحراف از کی آغاز شد (۲۰۰۶).