گالتون، فرانسیس (۱۸۲۲ـ۱۹۱۱)
فرانسیس گالتون Francis Galton | |
---|---|
زادروز |
۱۸۲۲م |
درگذشت | ۱۹۱۱م |
ملیت | انگلیسی |
تحصیلات و محل تحصیل | پزشکی در لندن، ریاضی در کیمبریج |
شغل و تخصص اصلی | دانشمند |
شغل و تخصص های دیگر | مخترع |
آثار | هواشناسی ترسیمی |
گروه مقاله | فناوری و صنایع |
جوایز و افتخارات | دریافت لقب شوالیه (۱۹۰۹) |
گالْتون، فرانْسیس (۱۸۲۲ـ۱۹۱۱)(Galton, Francis)
دانشمند، مخترع، و کاشف انگلیسی. با هدف بهبود گونۀ انسان به بررسی وراثت خصوصیات جسمی و روانی پرداخت. او برای نخستینبار از دوقلوها برای ارزیابی اثر محیط بر نمو استفاده کرد و بنیادگذار علم بهنژادی[۱] است. گالتون بر این باور بود که نبوغ ارثی است و فقط در انگلستان میتوان آن را یافت. همچنین، تلاش کرد نقشهای از زیبایی جسمی انسان در انگلیس گردآوری کند. او نوعی سوت مخصوص سگ[۲] اختراع کرد که انسان صدای آن را نمیشنید. همچنین، نقشه آب و هوا[۳]، نوعی چاپگر دورنویس[۴]، و انگشتنگاری پزشکی[۵] قانونی را ابداع، و وجود گردبادهای هوایی یا واچرخندها[۶] را کشف کرد. گالتون در بیرمنگام زاده شد. در لندن پزشکی، و در کیمبریج ریاضی خواند. در ۱۸۵۰، به نواحی ناشناخته افریقا سفر کرد و در بازگشت دو کتاب دربارۀ اکتشافاتش نوشت. گالتون برای ثبت دادههای هواشناسی چندین دستگاه طراحی کرد و اولین کوشش واقعی را برای رسم وضع هوا در مناطق گسترده به عمل آورد. او دریافتهای خود را در کتاب هواشناسی ترسیمی[۷] (۱۸۶۳) توصیف کرد. همچنین، به تأسیس ادارۀ هواشناسی[۸] و آزمایشگاه ملی فیزیک[۹] کمک کرد. در نبوغ موروثی[۱۰] (۱۸۶۹)، که بر پایۀ مطالعاتش دربارۀ تواناییهای ذهنی خانوادههای برجسته نوشته شد، قانون برگشت[۱۱] را عرضه کرد. بنابه این قانون، والدینی که در بروز صفات در جهت منفی یا مثبت از میانگین دور میشوند، فرزندانی خواهند داشت که در همان جهت، ولی به میزان کمتر، از میانگین دور میشوند. گالتون ابزاری اختراع کرد که تواناییهای ذهنی حدود ۹هزار نفر را میسنجید. او برای تفسیر دادهها روشهای آماری نوینی، ازجمله حساب همبستگی[۱۲]، را طراحی کرد که ابزاری بسیار باارزش در مطالعات آماری است. نتایج این مطالعات در کاوشهایی در باب استعداد انسان و تکوین آن[۱۳] (۱۸۸۳) خلاصه شده است. گالتون در ۱۹۰۹ لقب شوالیه گرفت.