گاسندی، پیر (۱۵۹۲ـ۱۶۵۵)

گاسَنْدی، پیِر (۱۵۹۲ـ۱۶۵۵)(Gassendi, Pierre)

فیلسوف و ریاضی‌دان فرانسوی. در پرووانس متولد شد و در کسوت کشیشی به‌تحصیل پرداخت. در دیژون و اِکس تدریس کرد و سپس در پاریس در ۱۶۴۵ کرسی ریاضیات در کالج سلطنتی فرانسه را به‌دست آورد. نخستین اثر او به‌نام تمرین‌هایی علیه ارسطوییان (۱۶۲۴) شکاکیت خفیفی را بسط داد که شاخص دیدگاه فلسفی اوست. گاسندی برای شکاکیت دوران باستان ارج فراوان قایل بود و اعتراضات او به تأملات دکارت (که به‌عنوان پنجمین مجموعه از اعتراضات، گردآوری شده‌اند) حمله‌ای ویرانگر به نقش بنیانی تصورات روشن و متمایز دکارت محسوب می‌شود. گاسندی بعدها این اعتراضات را در پژوهش در مابعدالطبیعه (۱۶۴۴) بسط داد. اما او در عین شکاکیت جایی نیز برای شناخت و پژوهش علمی حقیقی قایل بود و نظریه‌ای اتمیستی، مبتنی بر این‌که جهان از ذرات لایتجزا تشکیل شده است، پرورد که کاملاً وام‌دار اپیکوروس بود و خود نیز تا حدود بسیاری از علوم مادی‌گرایانۀ در حال پیدایش قرن ۱۷ پیروی کرد. مجموعۀ سه‌جلدی تفسیر او بر اپیکوروس، پس از مرگش در ۱۶۵۸ به‌چاپ رسید.

 

---