جنرال موتورز، شرکت
جِنِرالْ موتورْز، شرکت (General Motors Corporation)
(با نام اختصاری جیام) بزرگترین سازندۀ خودروهای سواری و انواع کامیون در جهان. دفاتر مرکزی آن در دیترویت[۱]، ایالت میشیگان قرار دارد و پرفروشترین شرکت ایالات متحده است. جنرال موتورز، مالک خودروسازی آدام اوپل[۲] در آلمان و واکسهال[۳] در انگلستان است. سهمی از خودروسازی سوئدی ساب[۴] و ایسوزو[۵] نیز به این شرکت تعلق دارد. شعبههای دیگر آن عبارتاند از چند شرکت بزرگ ارتباطات راه دور و الکترونیک و خدمات مالی و بیمه. این شرکت در ساخت لکوموتیو برای راهآهن نیز فعال است. بنیانگذار جنرال موتورز، شخصی به نام ویلیام سی دورانت[۶] بود. او در دهۀ ۱۸۸۰، با شریک تجاری خود، برای تولید کالسکههایی که با اسب کشیده میشدند شرکتی تأسیس کرد و از این راه میلیونر شد. در ۱۹۰۴، خودروسازیِ در حال ورشکستگیِ بیوک[۷] را خرید و گرچه مهارت فنی نداشت، به اتکای استعداد تجاری خود این شرکت را به بزرگترین سازندۀ خودرو در امریکا تبدیل کرد. دورانت، در ۱۹۰۸ ماشینسازی جنرال موتورز را تأسیس کرد و در فاصلۀ چند سال، چند شرکت سازندۀ خودرو و قطعات، ازجمله شرکتهای سازندۀ اولدزموبیل[۸] و کادیلاک[۹] را خرید. با خریدهای پیدرپی دورانت، اوضاع مالی شرکت وخیم شد و در ۱۹۱۰، بانکداران وامدهنده با بهدستگرفتن کنترل شرکت، دورانت را مجبور به ترک شرکت کردند. یک سال بعد، دورانت با مشارکت یک رانندۀ سوئیسی، خودروهای مسابقهای به نام لوئیز شورولت[۱۰]، خودروسازی شورولت را تأسیس کرد و با تولید خودروهای ارزانقیمت و سود حاصل از آن، سهام جنرال موتورز را بازخرید و در ۱۹۱۶ کنترل آن را بهدست گرفت. شورولت، در ۱۹۱۸ رسماً بخشی از جنرال موتورز شد. با ورود ایالات متحده به جنگ جهانی دوم در ۱۹۴۱، جنرال موتورز به تولید تانک و هواپیما و انواع سلاحها و تجهیزات نظامی برای نیروهای متفقین پرداخت و بعد از جنگ دوباره به تولید خودروهای سواری با نوآوریهای فنی رویآورد. جنرال موتورز، در ۱۹۵۹ کوروِر[۱۱] را عرضه کرد. درنتیجۀ تحریمهای نفتی کشورهای عربی در اوایل دهۀ ۱۹۷۴، فروش خودروهای امریکایی کاهش یافت و خریدارانی که خواستار خودروهای کممصرف بودند، به خودروهای خارجی رویآوردند. جنرال موتورز، در زمینۀ تولید خودروهایی که آلودگی کمتری تولید میکردند نیز موفق نشد خواستهای عموم را برآورده کند و درنتیجه، در اجرای قوانین محیط زیست ناگزیر به صرف هزینههایی گزاف شد. با وجود تحمل ضررهای فراوان در دهههای ۱۹۷۰ و ۱۹۸۰، جنرال موتورز در ۱۹۹۳ دوباره سودآور شد.