سانتایانا، جورج (۱۸۶۳ـ۱۹۵۲)

جورج سانتایانا

سانْتایانا، جورج (۱۸۶۳ـ۱۹۵۲)(Santayana, George)

جورج سانْتایانا George Santayana
زادروز	1863م
درگذشت	1952م
ملیت	اسپانیایی
تحصیلات و محل تحصیل	لیسانس کالج هاروارد، دانشگاه برلین، دانشکدۀ فلسفه هاروارد
شغل و تخصص اصلی	فیلسوف، شاعر
آثار	حس زیبایی (1896)
گروه مقاله	ادبیات غرب، فلسفه ، منطق و کلام

فیلسوف، شاعر، و انسان‌گرای امریکایی اسپانیایی‌تبار. آثار مهمی در زیبایی‌شناسی، فلسفۀ نظری، و نقد ادبی نوشت. سانتایانا در خانواده‌ای اسپانیایی زاده شد. هیچ‌گاه از تابعیت اسپانیایی‌اش دست نکشید و گرچه بعدها با ظرافت و سنجیده به انگلیسی می‌نوشت، تا ۱۸۷۲ که با پدرش برای پیوستن به مادرش به بوستون رفت، آموختن انگلیسی را آغاز نکرده بود. از کالج هاروارد لیسانس گرفت و پیش از بازگشت به هاروارد در دانشگاه برلین تحصیل کرد. در ۱۸۸۹ به دانشکدۀ فلسفه پیوست و در کنار ویلیام جیمز و جوسایا رویسِ آرمان‌گرا گروه فیلسوفان سه‌گانه را تشکیل داد. سانتایانا در هاروارد نویسندگی را آغاز کرد. کتاب حس زیبایی (۱۸۹۶) او اثر مهمی در زیبایی‌شناسی است که به ماهیت و مقدمات زیبایی‌شناختی می‌پردازد. همانندیِ زنده میان زیبایی‌شناختی و قوای اخلاقی در اثر بعدی‌اش، تفاسیر شعر و دین (۱۹۰۰)، به‌ویژه در بحث از شعر رابرت براونینگ، تصویر شده است. حیات عقل (پنج جلد، ۱۹۰۵ـ۱۹۰۶)، یک اثر نظری مهم است. شماری از رسالاتش نیز در دو جلد گرد آمده که عبارت‌اند از 'سه شاعر فیلسوف: لوکرِتیوس، دانته، و گوته (۱۹۱۰) و بادهای عقاید (۱۹۱۳)، که در آن از شعر پِرسی بیش شِلی و فلسفۀ هانری برگسون و برتراند راسل بحث می‌شود. سانتایانا در ۱۹۱۲ در اروپا بود که مادرش درگذشت. از تدریس کناره گرفت و دیگر به امریکا بازنگشت. همچنان به نویسندگی ادامه داد و در ۱۹۲۴ در رم سکونت گزید. در آن‌جا با رمان آخرین پیرایشگر (۱۹۳۵) از نظر بیان به کمال دست یافت. سانتایانا در آثار سال‌های آخر عمرش تمام نیرویش را صرف فلسفۀ نظری کرد. زندگی‌نامۀ سه‌جلدی اشخاص و اماکن (۱۹۴۴، ۱۹۴۵، ۱۹۵۳) را نیز نگاشت و تا هنگام مرگ سرگرم ترجمۀ اشعار عاشقانۀ لورنتسو دِ مدیچی به نام اَمبرا بود.

 

---