هس، گرمان هنری (۱۸۰۲ـ۱۸۵۰)
هِس، گِرْمان هِنْری (۱۸۰۲ـ۱۸۵۰)(Hess, Germain Henri)
(معروف به: ایوانویچ گِسِ آلمانی) شیمی‌دان روسی، زادۀ سوئیس و یکی از پیش‌گامان گرماشیمی[۱]. قانون مجموع گرمایی ثابت[۲] را به افتخارش قانون هس نامیده‌اند. در ژنو[۳] زاده شد، اما خانواده‌اش به روسیه مهاجرت کردند. در دانشگاه دورپارت[۴]، که اکنون با نام تارتو[۵] در استونی واقع است، همچنین در استکهلمِ سوئد، تحت نظر یونس برزلیوس[۶]، درس خواند. پس از بازگشت به روسیه و قبل از گشودن مطب خود در ایرکوتسک[۷]، عضو هیئت زمین‌شناسی اعزامی به اورال[۸] بود. در ۱۸۳۰، در سن‌پترزبورگ مقیم شد. در آن‌جا شغل‌های دانشگاهی متعددی به‌عهده داشت و سرانجام در انستیتوی فنی[۹] به استادی رسید. قانون هس[۱۰]، که در ۱۸۴۰ منتشر شد، بیان می‌کند که تغییرات گرمایی هر واکنش شیمیایی فقط به حالت ابتدا و حالت انتهای سیستم بستگی دارد و مستقل از مسیر واکنش است، مشروط بر آن‌که گرما یگانه شکلی از انرژی باشد که به سیستم وارد یا از آن خارج می‌شود. هر تغییر شیمیایی گرماگیر[۱۱] (جذب‌کنندۀ گرما) یا گرمازا[۱۲] (آزادکنندۀ گرما) است. در واقع، قانون هس چیزی جز کاربرد قانون پایستگی (بقاء) انرژی[۱۳] نیست. قانون اخیر در ۱۸۴۲، دوسال بعد از قانون هس، تدوین شد. در ۱۸۴۲، هس قانون دوم خود، قانون خنثی‌بودگی گرمایی[۱۴] را مطرح کرد. بنابر این قانون، در واکنش تبادل[۱۵]های نمک‌های خنثی[۱۶] در محلول آبی[۱۷] اثری از گرما مشاهده نمی‌شود.