گلدشمیت، ویکتور (۱۸۸۸ـ۱۹۴۷)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Goldschmidt, Victor)

گُلْدِشْمیت، ویکْتور (۱۸۸۸ـ۱۹۴۷)(Goldschmidt, Victor)

شیمی‌دان نروژیِ زادۀ سوئیس. در ژئو‌شیمی (زمین‌شیمی)[۱]، به‌ویژه دربارۀ توزیع عناصر پوستۀ زمین، تحقیقی اصولی صورت داد. او فرآیندهای شیمیایی عظیم در ازمنۀ زمین‌شناسی را براساس قوانین تعادل شیمیایی تفسیر پذیر می‌دانست. گلدشمیت با استفاده از بلورنگاری[۲] پرتو ایکس[۳] نشان داد که با فرض تعادل الکتریکی بین یون‌های مثبت و منفی، مهم‌ترین عامل در ساختار بلور اندازه یا شعاع یون است. تحلیل کامل نتایج حاصل از ژئوشیمی، اخترفیزیک[۴]، و فیزیک‌ هسته‌ای[۵] به تحقیقات او دربارۀ فراوانی عناصر در کیهان، و رابطۀ بین پایداری ایزوتوپی[۶] و فراوانی انجامید. بررسی‌ فراوانیِ طبیعی دربارۀ هشت عنصر مسلط اطلاعاتی را در این زمینه آشکار کرد. محاسبۀ دوبارۀ درصدهای اتمی و حجمی به درک این مفهوم مهم انجامید که پوستۀ زمین عمدتاً از آنیون‌های اکسیژن[۷] (۹۰ درصد حجمی) تشکیل شده است و سیلیسیم[۸] و فلزات معمولی دیگر، باقی‌ماندۀ فضا را پرمی‌کنند. گلدشمیت در زوریخ زاده شد و در کودکی همراه والدینش به نروژ مهاجرت کرد. در دانشگاه کریستیانا، واقع در اسلو[۹]ی کنونی، درس خواند. هنگامی که به گوتینگن[۱۰] آلمان رفت، استاد و مدیر انستیتو کانی‌شناسی[۱۱] شد (۱۹۱۴‌ـ‌۱۹۲۹). با ظهور نازیسم[۱۲] در ۱۹۳۵، اجباراً به نروژ بازگشت، اما در جنگ جهانی دوم دوباره مجبور به فرار شد. ابتدا به سوئد و سپس به بریتانیا رفت. در ابردین[۱۳] و راتمستد[۱۴]، در رشتۀ خاک‌شناسی فعالیت کرد و پس از پایان جنگ به نروژ بازگشت. در طول جنگ جهانی دوم، همواره کپسولی از سیانید[۱۵] با خود داشت تا اگر آلمانی‌ها به بریتانیا حمله کردند، خودکشی کند.

 


  1. geochemistry
  2. crystallography
  3. X- ray
  4. astrophysics
  5. nuclear physics
  6. isotopic stability
  7. oxygen anions
  8. silicon
  9. Oslo
  10. Göttingen
  11. Mineralogical Institute
  12. Nazism
  13. Aberdeen
  14. Rothamsted
  15. cyanide