گریمالدی، فرانچسکو (۱۶۱۸ـ۱۶۶۳)
گریمالْدی، فرانْچِسْکو (۱۶۱۸ـ۱۶۶۳)(Grimaldi, Francesco)
فیزیکدان ایتالیایی. پراش[۱] نور را کشف کرد. در زمینۀ فیزیولوژی، به بررسی عملکرد عضلهها پرداخت و برای اولینبار متوجه شد در حین انقباض عضلات صداهای خفیفی تولید میشود. گریمالدی باریکهای از نور خورشید را از راه روزنۀ دایرۀ کوچکی وارد اتاقی تاریک کرد و آن را، پس از عبور از روزنۀ دوم، بر پردهای تاباند. طی این آزمایش، مشاهده کرد لکۀ نوری که روی پرده میافتد، کمی از روزنۀ دوم بزرگتر است و فریزهایی رنگی[۲] در اطرافش دیده میشوند. گریمالدی نتیجه گرفت که پرتوهای نور با خمشدن بهطرف خارج تاحدی واگراییده یا پراشیده میشوند. او با قراردادن مانع باریکی در مسیر باریکۀ نور متوجه شد که در لبههای سایهای که روی پرده میافتد، نوارهایی روشن ظاهر میشوند. برخلاف نظریۀ ذرهای نور[۳] که در آن زمان پذیرفته شده بود، این پدیده فقط وقتی بهآسانی توجیهپذیر است که انتشار نور را بهصورت موجی درنظر بگیریم. شرح این آزمایشها در رسالۀ فیزیک و ریاضی نور، رنگ و رنگینکمان[۴] منتشر شد (۱۶۶۵). گریمالدی در بولونیا زاده شد و از ۱۶۴۸ بهبعد، در آنجا استاد ریاضی کالج یسوعی[۵] بود. در رصدهای نجومی هم دست داشت.