محصول ناخالص داخلی
محصول ناخالص داخلی (gross domestic product)
(یا: جی دی پی GDP) محاسبۀ ارزش بازدهِ کلیۀ کالاها و خدمات تولیدشده در داخل یک کشور، معمولاً برای یک سال معیّن. محصول ناخالص داخلی تولیدات شرکتهای خارجی در داخل کشور را دربرمیگیرد نه درآمد شرکتهای داخلی که در خارج از کشور مستقرند. (← محصول_ناخالص_ملی[۱]). از آنجاکه تولید، حاصل هزینۀ بنگاهها، مصرفکنندگان و واردات دولت در ارتباط با کالاها و خدمات است و درآمد نیز به صورت (مزد، حقوق، بهره، اجاره و سود) از تولید کالاها و خدمات ناشی میشود، پس محصول ناخالص داخلی را با سه روش اندازه میگیرند: جمع کل محصولات، جمع مخارج یا جمع درآمدها. اما در عمل معمولاً تفاوت اندکي میان مقادیر به دست آمده با سه روش فوق وجود دارد، زیرا محاسبات آنها فوقالعاده پیچیده است. در محاسبۀ محصول ناخالص داخلی، کار بیدستمزد[۲] و سرمایۀ طبیعی در نظر گرفته نمیشوند (مثلاً، جنگل دارای ارزش تلقی نمیشود مگر آنکه درختانش را قطع کنند)، و هزینههای زندانها، آلودگی و نظایر آن منافع اقتصادی بهشمار میروند و بین نتایج مطلوب و نامطلوب فعالیت اقتصادی تمایزی نیست. هرگاه محصول ناخالص داخلي يک کشور را بر تعداد افراد آن تقسيم کنيم، «درآمد سرانه» آن کشور به دست ميآيد که معياري براي سنجش سطح رفاه آن جامعه است.