گوردوارا
گوردْوارا (gurdwara)
(«درِ گورو[۱]» یا «خانۀ خدا») محل عبادت[۲] و ملاقات[۳] سیکها[۴]. نیز جایگاهی که کتاب مقدس آنهاگورو گرنته صاحب[۵] را آنجا میگذارند. گوردوارا شامل لنگر[۶] (ضیافتخانه) نیز هست که دارای آشپزخانه و غذاخوری جمعی است و سیک و غیرسیک و زن و مرد آنجا در کنار هم بر سر سفره مینشینند. در مرکز صحن عبادت، گورو گرنته صاحب در زیر چتر آراستهای بر روی پالکی (پایه/رحل)[۷] قرار دارد. چتر نشانۀ سایبانی است که ده گوروی نخست در زیر آن تعلیم میدادند. گورو گرنته صاحب زمانیکه مورد استفاده نیست با ابریشمی چارگوش موسوم به رومالا[۸] پوشانده میشود. در بیرون گوردوارا میلهای با پرچم سیک (نشان صاحب)[۹] افراشته است. پرچم رنگ زعفرانی دارد و میلهاش را هم معمولاً با پارچهای بههمین رنگ میپوشانند. نشان روی پرچم یک خندأ[۱۰] (شمشیر دودم) و دو کیرپان[۱۱] (شمشیر) به نشانۀ قدرت مادی و معنوی است در میان یک چاکرا[۱۲] (دایره)، بدون آغاز و انجام، که از یگانگی خدا حکایت میکند. علامتی از خط گورموخی[۱۳] به مفهوم «یک خدا» (یک اُنکر[۱۴]) نیز ممکن است در کنار آنها باشد. سیکها کار برای جامعۀ خود را بینهایت مهم میدانند. هر عضو گوردوارا کاری دارد. گوردوارا را هیئتی اداره میکند که مسئول سازماندهی کارهای بسیاری است که آنجا انجام میگیرد، مثل برگزاری آیینهای دینی و تشکیل کلاسهای زبان پنجابی[۱۵] و آموزش دینی برای اعضای کمسن و سالتر. گرنتهی[۱۶] که کارش مراقبت از گورو گرنته صاحب است شاید خود در گوردوارا زندگی کند. ممکن است او هم نگهبان آنجا باشد و هم مسئول رسیدگی به ساختمان و گشودن آن برای عبادتکنندگان[۱۷].