هایدر، یورگ

یورگ هایدر Jorg Haider
زادروز	بادگویسرن 1950م
ملیت	اتریشی
تحصیلات و محل تحصیل	رشته حقوق دانشگاه وین (1969ـ1973)
شغل و تخصص اصلی	سیاست‌مدار
گروه مقاله	تاریخ جهان

یورگ هایدر

هایدر، یورگ (1950ـ ) Haider, Jorg

سیاست‌مدار اتریشی و رهبر پیشین «حزب آزادی اتریش» در سال‌های 1986ـ2000. در مقام رهبر حزب فوق‌العاده راست‌گرا و مهاجرستیز آزادی، در اوایل فوریۀ 2000 با ولفگانگ شوسل رهبر «حزب محافظه‌کار مردم» یک دولت ائتلافی تشکیل داد. شوسل ریاست دولت را برعهده گرفت و هایدر در مقام فرماندار منطقۀ کارینتیا باقی ماند، و از اعضای بلندپایۀ ائتلاف جدید شناخته می‌شد. این نخستین‌بار بعد از جنگ جهانی دوم بود که یک نیروی راست افراطی در دولت یک کشور اروپایی غربی حضور می‌یافت. از همین رو با اعتراضات رأی دهندگان اتریشی و کشورهای اروپایی روبه‌رو شد و از جمله 14 دولت دیگر عضو «اتحادیۀ اروپا» مجازات‌هایی سیاسی در مورد آن کشور وضع کردند. هایدر در اول ماه مه 2000 از مقام رهبری «حزب آزادی» کناره گرفت، اما منکر آن بود که این تصمیم را در نتیجۀ فشارهای بین‌المللی گرفته است. بدین ترتیب «حزب آزادی» موقعیت خود را در دولت ائتلافی جدید اتریش حفظ کرد. در 12 سپتامبر، که درگزارش «اتحادیۀ اروپا» پروندۀ حقوق بشر اتریش رضایت‌بخش اعلام شد، مجازات‌های دیپلماتیک بر طرف گردیدند.

در سراسر فوریۀ 2000 اعتراض به حضور «حزب آزادی» در دولت ائتلافی در خود اتریش و سراسر اروپا بر پا شد. گذشته از کاهش پیوندهای دو جانبه میان اتریش و 14 دولت دیگر عضو اتحادیۀ اروپا، اسرائیل بلافاصله سفیر خود را فراخواند و ایالات متحد نیز سفیر خود را برای برخی مشورت‌ها احضار کرد. پیش از امضای توافق‌نامۀ تشکیل دولت ائتلافی، حدود 150 هزار تن از مردم اتریش برای اعتراض به خیابان‌ها ریختند. شوسل و هایدر به سرعت دست به کار شدند و، با امضای اعلامیه‌ای که در آن قول داده بودند بر ضد بیگانه هراسی، یهود ستیزی، و نژادپرستی فعالیت کنند، کوشیدند حرکتی را که در جهت محکومیت بین‌المللی آن‌ها پا می‌گرفت در نطفه خاموش کنند. اما همگان هایدر را از ستایش‌کنندگان سیاست‌های اشتغال‌گرانۀ هیتلر می‌شناختند که در گذشته با کهنه‌ سربازان «اس اس» رژه رفته بود. در 1991، پس از آن‌که در جریان یک سخنرانی از کارآمدی سیاست‌های هیتلر ستایش کرد، ناچار شد از مقام فرمانداری کارینتیا کناره‌گیری کند. در جریان مبارزات انتخاباتی مربوط به انتخابات سراسری سال 1999، هایدر برضد پذیرش مهاجران بیگانه موضع گرفت و ادعا کرد که برنامۀ ریاضت اقتصادی دولت تنها در نتیجۀ مهاجرت بیگانه ضرورت پیدا کرده است. او، غیر از این‌ها، به ضدیت با «اتحادیۀ اروپا» نیز معروف است و در 1995 کوشید جلوی پیوستن اتریش به این اتحادیۀ را بگیرد.

هایدر در 1986، که «حزب آزادی» حدود 5 درصد آرا را از آن خود کرد، به رهبری این حزب رسید. در دورۀ 1986ـ1999 او پایگاه قدرت فوق‌العاده‌ای در کارینتیا برای خود فراهم ساخت و بر جذابیت حزب خود، به ویژه در میان رأی دهندگان 19 تا 30 ساله، افزود.

هایدر در 1950 در شهرک ارتیش بالا در بادگویسرن به دنیا آمد. پدر و مادرش هر دو از نازی‌های دو آتشه بودند. در سال‌های 1969ـ1973 در دانشگاه وین به تحصیل حقوق پرداخت، ولی هرگز عملاً به کارهای حقوقی مشغول نشد. در میانۀ دهۀ 1970 زندگی سیاسی خود را شروع کرد و نگاه خود را روی مسائل سیاسی متمرکز ساخت. در 1979 در سن 29 سالگی به عنوان جوانترین عضو وارد پارلمان اتریش شد. در 1989 به فرماندهی ایالت جنوبی کارینتیا رسید.