هالدین، جان اسکات (۱۸۶۰ـ۱۹۳۶)
هالْدِیْن، جان اِسْکات (۱۸۶۰ـ۱۹۳۶)(Haldane, John Scott)
فیزیولوژیست اسکاتلندی. مطالعاتش در زمینۀ تبادل گازها طی تنفس، منجربه توجه به آسیبهای بهداشتی در معادن زغال سنگ و غواصی در ژرفای دریاها شد. هدف او برقراری ارتباط بین علوم نظری و کاربردی بود. هالدین شیوههایی برای مطالعۀ تنفس و خون، شامل دستگاه تجزیهکنندۀ گاز هالدین[۱] و دستگاهی برای تعیین محتوی گاز خون، ابداع کرد. او با پژوهش در باب خطر خفگی معدنکاران به مطالعۀ سمّیبودن منواکسید کربن پرداخت. این گاز پس از انفجار در معادن یافت میشود. هالدین دریافت که تمایل هموگلوبین برای اتصال به مونواکسید کربن نسبت به اکسیژن بیشتر است. در ۱۹۰۵، هالدین نشان داد که نفسکشیدن با تأثیر غلظت دیاکسید کربن سرخرگی بر مرکز تنفس در مغز کنترل میشود. در ۱۹۰۷، اعلام کرد که فناوری تقلیل فشار هوا[۲]ی مرحله به مرحله، که هنوز هم کاربرد دارد، باعث میشود که غواصان به سلامت به سطح آب برگردند. همچنین، در زمینۀ واکنش کلیه به محتوی آب و خون و فیزیولوژی عرقکردن نیز پژوهشهایی صورت داد. در ادینبورگ[۳] زاده شد و در آنجا درس خواند. از ۱۹۱۳ تا ۱۹۲۸، مدیر آزمایشگاه تحقیقات معدن[۴]، ابتدا در دانکستر و سپس در بیرمنگام، بود. همچنین، در دانشگاههای گوناگون انگلستان، ایالات متحد، و ایرلند تدریس میکرد.