دنباله دار هالی
دنباله‌دارِ هالی (Halley's comet)
دنباله‌داری که تقریباً هر ۷۵ سال یک‌بار پیرامون خورشید مدارپیمایی می‌کند. این دنباله‌دار با نام ریاضی‌دان، فیزیک‌دان، و اخترشناس انگلیسی، ادموند هالی[۱] نامیده شده است که مدار آن را محاسبه کرد. هالی درخشان‌ترین و چشمگیرترین دنباله‌دار دوره‌ای[۲] است. مشاهدات ثابت‌شدۀ آن بیش از ۲هزار سال قدمت دارند. حرکت آن بر گرد خورشید در جهت مخالف حرکت سیاره‌هاست. مدار آن بیست درجه نسبت به صفحۀ اصلی[۳] منظومۀ خورشیدی[۴] مایل است و از مدار زهره[۵] تا مدار نپتون[۶] امتداد دارد. ظهور بعدی آن در ۲۰۶۱ خواهد بود. این دنباله‌دار را در آخرین ظهورش (۱۹۸۶) با کاوشگرهای فضایی بررسی کردند. کاوشگر اروپایی جیوتو[۷] نشان داد که هستۀ این دنباله‌دارها قطعه یخی بی‌شکل و کوچک با اندازۀ تقریبی ۱۵ کیلومتر طول و ۸ کیلومتر عرض است که با لایه‌ای از ماده‌ای بسیار تیره پوشیده شده است. گمان می‌رود این لایه شامل ترکیباتی سرشار از کربن باشد. این سطح پوششی بازتابِ نسبی بسیار کمی دارد و فقط چهار درصد نور دریافت‌شده از خورشید را بازمی‌تاباند. هرچند این دنباله‌دار یکی از تاریک‌ترین اجسام شناخته شده است، سر و دنباله‌ای درخشان دارد که براثر فوران گاز از شکاف‌های لایۀ غبار بیرونی ایجاد می‌شوند. این شکاف‌ها دَه درصد کل ناحیۀ سطحی را تشکیل می‌دهند و فقط هنگام قرارگرفتن در معرض خورشید فعال می‌شوند. نیروی ناشی از این فوران[۸]ها، بر سرعت حرکت دنباله‌دار در مدار[۹]ش مؤثر است.