هکاته
هِکاتِه (Hecate)
(در یونانی، به معنای مددکار از راه دور) در اساطیر یونان، الهۀ[۱] جهان مردگان و فنون جادوگری. ارتباط او با شب سبب شد که او را با دو الهۀ سِلِنه[۲] و آرتمیس[۳] همانند بدانند. اولین کسی که از او نام برده هِزیود[۴] است که او را صاحب قدرتی نامحدود در اعطای ثروت و همۀ مواهب زندگی روزمره میدانست. اووید[۵] در فاستی[۶] او را با سه سر و سه تن تصویر کرده است که پشت به هم ایستادهاند تا هر سه جهت را ببینند. هکاته فقط یکبار در داستانی اساطیری به اتفاق دمتر[۷]، الهۀ غلات، ظاهر میشود؛ او که شاهد ربودهشدن پرسفونه[۸] به دست پلوتو[۹] بود، به دمتر کمک کرد که با مشعلی روشن به جستوجوی دخترش برآید؛ و در مدت زمانی که پرسفونه ملزم بود در جهان مردگان بماند، هکاته حکم راهنمای او را داشت. برای پرستش او در آخرین روز هر ماه، ماهی و تخممرغ را به رسم پیشکشی در چهارراهها و مکانهایی قرار میدادند که محل تردد الهگان و سگان شکاری جهان مردگان است. ستونهایی موسوم به هِکاتایا در تقاطع بزرگراهها و ورودی منازل، بهویژه در آتیکا[۱۰]، برپا میشد و حیوانات مخصوصی که به این مناسبت قربانی میشدند، تولهسگهای سیاه و برههای سیاهماده بودند. هکاته احتمالاً از یکی از خدایان زمین یا زیرزمین دورۀ پیش از تمدن سلتی منشأ گرفته است، اما این احتمال نیز میرود که در دورۀ هلنی از بِندیس[۱۱]، از الهگان تراکیه[۱۲]، اقتباس شده باشد.