نیم بالان

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Hemiptera)

نیم‌بالان (Hemiptera)
راسته[۱]ای بزرگ از حشرات[۲]، با حدود ۵۵هزار گونه از‌جمله شته‌ها، سن‌ها و شپشک‌ها. نیم‌‌بالان در رده حشرات[۳]، شاخۀ بندپایان[۴] قرار دارند. این راسته به دو زیرراسته تقسیم می‌شود. اعضای زیرراستۀ جوربالان[۵] آفت گیاهان‌اند. اندازه‌هایی کوچک یا متوسط، از سه میلی‌مترتا چندین سانتی‌متر‌ دارند. معمولاً دارای دو جفت بال‌اند که در هنگام استراحت آن‌ها را به‌صورت شیب‌دار روی بدن نگه می‌دارند. بال‌های جلویی به‌صورت منظم با کیتین[۶] ضخیم شده است. انواع بی‌بال آن‌ها نیز فراوان است. این زیرراسته شامل بسیاری از آفات کشاورزی است که برخی از آن‌ها ناقل ویروس‌های گیاهی‌اند. گروه‌های مهم این خانواده‌ها عبارت‌اند از الیرودیدا[۷]، شته‌های سفید[۸]؛ افردیدا[۹]، شته‌های سبز[۱۰]؛ سیکادیدا[۱۱]؛ خانواده زنجرک‌ها[۱۲]؛ سیلیدا[۱۳]، و شپشک‌های گیاهی[۱۴]. بالاخانوادۀ[۱۵] کوکوئیدا[۱۶]، شته آردی[۱۷] و شته‌های فلس[۱۸]، شامل شانزده خانواده دیگر است که بسیاری از آن‌ها مهم‌اند. حشرات لاکی[۱۹] از آن جمله‌اند که لاکی شیشه‌ای تولید می‌کنند. شته‌ها و شپشک‌های گیاهی به دامنۀ وسیعی از انواع گیاهان ازجمله غلات، سبزیجات، درختان مثمر و سایر درختان حمله و آن‌ها را نابود می‌کنند. شته‌ها، از مهم‌ترین گروه‌های آفت و ناقل بیش از ۵۰ بیماری گیاهی‌اند. زیرراسته ناجوربالان[۲۰] اعضای این زیرراسته، به‌سبب داشتن بال جلویی، که به‌صورت نامنظم با کیتین ضخیم شده است، شناخته می‌شوند. این زیرراسته به دو گروه تقسیم می‌‌شود، گیمنوسراتا[۲۱]، با شاخک‌هایی معمولاً بلندتر از طول سر، از آن جمله است. این گروه حشرات خشکی‌زی یا آب‌سوارند. در این گروه حدود ۴۰ خانواده وجود دارد که تعداد کمی از آن‌ها دارای گونه‌های آفت کشاورزی‌اند. پیروکوریدا[۲۲] پنبه‌ رنگ‌کن[۲۳]، بیشترین صدمات را وارد می‌کند؛ کورایده[۲۴]، شته‌های پنج‌بخشی یا پنج بخشیان[۲۵] و تینگیدا[۲۶] اهمیت کمتری دارند. اغلب اعضای سایر خانواده‌ها شکارچی‌اند و از حشرات دیگر تغذیه می‌کنند. سه خانوادۀ تیرۀ ساس‌ها[۲۷]، پولی‌سنترا[۲۸]؛ ردوویدا[۲۹] خونخوارِ فعال پستانداران و پرندگان‌اند. پولی‌سنتراها فقط به خفاش‌ها حمله می‌کنند. زیرراستۀ کریپتوکراتا[۳۰] اعضای این زیرراسته دارای شاخک‌هایی کوتاه‌تر از طول سرشان‌اند که اغلب مخفی است. این حشرات معمولاً شکارچی و آبزی حقیقی‌اند و برای شنا سازش یافته‌اند. خانواده‌های این گروه عبارت‌اند از تیره کلان آب‌ساسان[۳۱]، ساس‌های آبی غول‌پیکر[۳۲]؛ کورزیدا[۳۳]، سوسک‌های قایقران[۳۴]؛ نپیده[۳۵]، عقرب آبی[۳۶]؛ نوتونسیدا[۳۷]، پشت آبروک[۳۸].

 


  1. order
  2. insects
  3. Insecta
  4. Arthropoda
  5. Homoptera
  6. Chitin
  7. Aleyrodidae
  8. Whitefiles
  9. Aphididae
  10. greenflies
  11. Cicadidae
  12. Cicadellidae
  13. Psyllidae
  14. plant lice
  15. super family
  16. Coccoidea
  17. mealy bug
  18. scale insects
  19. lac insects
  20. Heteroptera
  21. Gymnocerata
  22. Pyrrhocorridae
  23. cotton-stainers
  24. Coreidae
  25. Pentastomidae
  26. Tingidae
  27. Cimicidae
  28. Polyctenidae
  29. Reduviidae
  30. Cryptocerata
  31. Belostomatidae
  32. giant water bugs
  33. Corixidae
  34. water batman
  35. Nepidae
  36. water-scorpions
  37. Notonectidae
  38. back swimmers