هراکلیدس پونتیکوس
هِراکْلیدِس پونتیکوس (۳۸۷ـ۳۱۲پم)(Heraclides Ponticus)
فیلسوف و منجم یونانی. در هراکله[۱] (اِرِگلی[۲] کنونی در ترکیه) واقع در ایالت پونتوس میزیست و در همانجا درگذشت. پدر ثروتمندی داشت که وی را به آکادمی آتن فرستاد و او از محضر استادانی همچون افلاطون و ارسطو بهرهمند شد. نوشتهاند که افلاطون در هنگام عزیمتش به سیسیل شاگردانش را به او سپرد. گویا در فلسفه و ریاضیات، موسیقی و دستور زبان، طبیعیات و تاریخ، و علم بلاغت دست داشته و دارای تألیفات فراوان بوده است. ولی شهرت او بیشتر در نجوم است که پیبرد زهره و عطارد به گرد خورشید میچرخند. گروهی از آن نتیجه گرفتهاند که نظریۀ خورشیدمرکزی[۳] را او پیش از آریستارخوس[۴] و کُپرنیک[۵] مطرح کرده است. اکنون نظریۀ او را بیشتر زمینمرکزی[۶] میدانند، زیرا ظاهراً معتقد بوده است که خورشید با دو سیارهاش به دور زمین میگردد. بیگمان او نخستین کسی است که گفت زمین هر ۲۴ ساعت یعنی روزی یکبار به دور خود میچرخد.