هومر

هومِر (Homer)

هومِر

طبق روایات قدیمی، نویسندۀ حماسه‌های روایی یونانی ایلیاد و اودیسه (که هر دو از روایات شفاهی گرفته شده‌اند). دربارۀ هومر چیز زیادی نمی‌دانیم، اما پژوهش‌های جدید حاکی از آن است که هر دو منظومه به قرن ۸پ‌م تعلق دارند و اودیسه بعد از ایلیاد نوشته شده است. هومر در این دو اثر به ارزش‌های نظامی، سلسله‌مراتب اجتماعی، و عواطف و اهداف طبقه‌ای از جنگجویان قهرمان می‌پردازد که خدایان از آن‌ها حمایت یا با آن‌ها مخالفت می‌کنند. هر دو اثر بر جامعه و فرهنگ یونانی تأثیر مستقیم و عمیق داشته‌اند و ویرژیل، شاعر رومی، نیز در تصنیف اِنِئید از آن‌ها تأثیر پذیرفته است. این اشعار احتمالاً به‌منزلۀ بخشی از یک سنت شفاهی شکل گرفتند و در معرض اقتباس و تحول بوده‌اند، اما رواج دوبارۀ نگارش در میان آتنی‌ها در اواخر قرن ۸پ‌م احتمالاً بر شکل نهایی آن‌ها تأثیر گذاشته است. لهجۀ غالب این اشعار نشان می‌دهد که هومر اهل یکی از مستعمرات یونانی ایونی از قبیل ازمیر یا خیوس بوده و از دیرباز نیز چنین باوری وجود داشته است. دلایل محکمی در دست است که نویسندۀ هر دو کتاب شخص واحدی بوده است. نه تنها شخصیت‌پردازی دراودیسه با ایلیاد انطباق کامل دارد، بلکه شماری از شخصیت‌های مهم ایلیاد (مثل آشیل، هلن، نستور) صرفاً به این دلیل در اودیسه ظاهر می‌شوند که توضیح جریانات بعدی زندگی آن‌ها باشد. این دو منظومه دربردارندۀ نشانه‌هایی از فرهنگ و ابزارهای میسنی است و کشفیات باستان‌شناسی نیز آن را تأیید کرده‌اند. ازجملۀ نویسندگان جدیدی که تحت تأثیر هومر قرار گرفته‌اند عبارت‌اند از جیمز جویس و نیکوس کازانتزاکیس.

 

---