ایوان مخوف
ایوانِ مخوف (۱۵۳۰ـ۱۵۸۴) (Ivan(IV) the Terrible)
(یا: ایوان چهارم) دوکِ اعظم مسکو از ۱۵۳۳. در ۱۵۴۴ قدرت را به‌دست گرفت و در ۱۵۴۷ در مقام اولین تزار روسیه تاج‌گذاری کرد. در ۱۵۵۲ قازان[۱]، در ۱۵۵۶ آستراخان[۲]، و در ۱۵۸۱ سیبری را تصرف کرد. در ۱۵۵۵ اصلاحاتی در قوانین حقوقی و نیز در ادارۀ حکومت‌های محلی روسیه به عمل آورد و با انگلستان روابط تجاری برقرار کرد. در سال‌های پایانی زندگی از یک سو به عیاشی و از سوی دیگر به زهد و پرهیزکاری دینی می‌پرداخت و هزاران تن از جمله پسر خود را، هنگام حمله‌های خشم جنون‌آمیز، به‌قتل رساند. ایوان می‌کوشید که حکومتی متمرکز در مسکو بر پا کند. بر ضد تاتارهای قازان، آستراخان، و دیگر مناطق لشکر کشید، اما سیاست توسعه‌طلبانۀ او در تبدیل روسیه به امپراتوری به جنگی ۲۴ ساله و بی‌ثمر بر سر ناحیۀ لیوونیا[۳] انجامید. خشونت از نشانه‌های بارز حکومت او بود؛ تخریب و غارت نووگورود[۴] شاهدی بر این مدعّاست.