توطیه ژوییه
توطئۀ ژوئیه (July Plot)
در تاریخ آلمان، تلاشی نافرجام برای کشتن آدولف هیتلر، دیکتاتور آلمان، و سرنگونی حکومت نازی در ۲۰ ژوئیۀ ۱۹۴۴. سرهنگ فون اشتاوفنبرگ[۱] بمبی در زیر میز همایش در ستاد مرکزی هیتلر در راستنبورگ[۲]، پروس شرقی، کار گذارد. اشتاوفنبرگ با اطمینان از این‌که هیتلر در این بمب‌گذاری کشته شده است، با هواپیما به برلین رفت تا در آن‌جا به فیلدمارشال فون ویتسلبن[۳] و ژنرال فون بک[۴] بپیوندد و تشکیل دولتی به ریاست کارل گوردِلر[۵]، رهبر جنبش مقاومت آلمان و شهردار پیشین لایپزیگ، را اعلام کند. اما در غیاب او، کسی جای کیفِ حامل بمب را تغییر داد؛ درنتیجه هیتلر فقط جراحتی مختصر برداشت، اما پنج تن از افسران بلندپایه کشته شدند. توطئه‌گران در اجرای کودتای خود شتابزده و ناشیانه رفتار کردند و با سالم‌ماندن ارتباطات تلفنی، سرگرد اوتو ارنست رمر[۶] (۱۹۱۲ـ۱۹۹۷) علیه توطئه‌گران در برلین به اقدام متقابل دست زد. نازی‌ها به‌طرز وحشتناکی از توطئه‌گران انتقام گرفتند؛ توطئه‌گران و هواداران آنان را به انتخاب میان خودکشی یا به‌دار آویخته‌شدن مُخیّر کردند. دست‌کم ۲۵۰ تن از افسران، ازجمله فیلدمارشال رومل[۷]، را بدین‌سان کشتند و حدود ۱۰هزار تن از مردم را به اردوگاه‌های کار اجباری فرستادند.