هابیاریمانا، جوونال (۱۹۳۷ـ۱۹۹۴)
هابْیاریمانا، جوونال (۱۹۳۷ـ۱۹۹۴)(Habyarimana, Juvenal)
نظامی و دولتمرد اهل روآندا[۱] و رئیس‌جمهور آن کشور (۱۹۷۳ـ۱۹۹۴). در ۱۹۷۳، با شروع مجدد درگیری بین قبایل توتسی[۲] و هوتو[۳]، رهبری کودتایی بدون خون‌ریزی علیه حکومت گریگوار کایباندا[۴]، رئیس‌جمهور، را برعهده گرفت و رژیمی نظامی برقرار کرد. جنبش توسعۀ انقلابی ملی[۵] را به‌مثابۀ تنها سازمان سیاسی قانونی کشور بنا نهاد و قول داد که نهایتاً به دولتی قانونی بازگشت کند. حکومت غیرنظامی در ۱۹۸۰ برقرار شد. در آوریل ۱۹۹۴ هابیاریمانا و سیپرین نتاریامیرا[۶] رئیس‌جمهور بوروندی[۷] براثر تیراندازی و سقوط هواپیمایشان بر فراز کیگالی[۸] کشته شدند و این امر تشدید جنگ داخلی و موج بی‌رحمی علیه افراد قبیلۀ توتسی را درپی داشت. هابیاریمانا در گاسیزا[۹] در گیسنی[۱۰] در شمال روآندا زاده شد. در کالج سنت‌پل[۱۱] در بوکاوین[۱۲] در زئیر (جمهوری دموکراتیک کنگو[۱۳]) و نیز در دانشگاه لوانیوم[۱۴] در کینشاسا[۱۵] تحصیل کرد. آموزش نظامی را در دانشکدۀ افسری در کیگالی آغاز کرد (۱۹۶۰) و پس از طی مراتب نظامی، به سرلشکری نایل شد (۱۹۷۳). ریاست ستاد ارتش را برعهده داشت (۱۹۶۳ـ۱۹۶۵). در آغاز ۱۹۶۵ به سِمَت وزیر مسئول گارد ملی و ریاست ستاد پلیس منصوب شد.