قباله
(تغییرمسیر از Kabbalah)
قَبّاله (Kabbalah)
(در عبری به‌معنی «سنت») سنت فلسفی عرفانی و باطنی قدیم یهود که نزدیکی بسیار با عقاید همه‌خدایی (وحدت وجود)[۱] دارد؛ با این‌حال قرابتش با نوافلاطون‌گرایی[۲] بیشتر است. تألیف قبّالایی در میان قرون ۱۳ و ۱۶ به اوج رسید. تفکر امروزی یهود تا حدی بسیار آن را خرافات قرون وسطایی می‌خواند؛ اما در اندیشۀ حسیدیم[۳] اهمیت محوری دارد. از قدیم‌ترین اسناد قبّالا سِفْر یِصیرا (کتاب خلقت)[۴] است که به ربّی آکیبا[۵] ( ـ۱۲۰م) نسبت داده می‌شود. سند دیگر با نام زُهَر (کتاب نور)[۶] در حدود قرن ۱۳م به زبان آرامی نوشته شده است.