کرر، پاول (۱۸۸۹ـ۱۹۷۱)
کَرِر، پاول (۱۸۸۹ـ۱۹۷۱)(Karrer, Paul)
| پاول کَرِر Paul Karrer | |
|---|---|
| زادروز |
1889م |
| درگذشت | 1971م |
| ملیت | سوئیسی |
| تحصیلات و محل تحصیل | زوریخ |
| شغل و تخصص اصلی | شیمی‌دان |
| گروه مقاله | شیمی و بیوشیمی |
| جوایز و افتخارات | نوبل شیمی (1937) |
متخصص شیمی‌آلی سوئیسی، زادۀ روسیه. جایزه نوبل شیمی ۱۹۳۷، به‌سبب تحقیق در زمینۀ کارتنوئیدها[۱]، فلاوین رتینال (ویتامین[۲] آ)، ریبوفلاوین[۳] (ویتامین ب۲)، و نیز برای تعیین فرمول ساختاری آن‌ها به او اعطا شد. در مسکو زاده، ولی در سوئیس بزرگ شد. در زوریخ درس خواند. از ۱۹۱۸، استاد مؤسسۀ شیمیایی زوریخ[۴] و از ۱۹۱۹ تا ۱۹۵۹، مدیر این مؤسسه بود. تحقیقات اولیه‌اش در زمینۀ ویتامین آ و پیش‌مادۀ عمده آن، کاروتن[۵] بود. با این‌که تا ۱۹۵۰، موفق به سنتز کلی و کامل این ماده نشد، ولی در ۱۹۳۰، فرمول صحیح و با قاعدۀ آن را کشف کرد. در ۱۹۳۱، نشان داد که ویتامین آ به کاروتنوئیدها[۶] وابسته است که به بسیاری از مواد خوراکی رنگ زرد، نارنجی یا قرمز می‌دهند. در واقع، دو نوع ویتامین آ وجود دارد. کرر ثابت کرد که چندین ایزومر[۷] از کاروتن وجود دارد و ویتامین آ۱ معادل نیمی از مولکول بتاکاروتن[۸] است. در ۱۹۳۵، ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین) را سنتز، و ویتامین ای (گروهی از ترکیبات وابسته به‌هم با نام توکوفرول[۹]) را بررسی کرد. در ۱۹۳۸، ساختار α ـ توکوفرول را معیّن کرد که از لحاظ زیست‌شناختی بسیار فعال است. در ۱۹۲۷، کتاب درسی شیمی‌آلی[۱۰] را منتشر کرد.