خمر سرخ

خِمِر سرخ (Khmer Rouge)

جنبش کمونیستی در کامبوج. در دهۀ ۱۹۶۰ تأسیس شد و طی سال‌های ۱۹۷۴ـ۱۹۷۸ بر کامبوج حکومت کرد و تحت رهبری پول پوت به تبعیدها و اعدام‌های انبوه دست زد. از آن پس به جنگ چریکی روآورد و در ۱۹۹۱ وارد حکومت شد. خمر سرخ بزرگ‌ترین گروه مخالف رژیم تحت حمایت امریکای لون نول بود (۱۹۷۰ـ۱۹۷۵). آنان تا ۱۹۷۴ بر روستاها مسلط شدند و در ۱۹۷۵ پنوم پن، پایتخت کامبوج، را تصرف کردند. ابتدا پرنس سیهانوک، نخست‌وزیر پیشین، به ریاست کشور برگزیده شد، ولی اختلاف‌های درونی به تشکیل حکومت پول پوت در ۱۹۷۶ انجامید. از ۱۹۷۸ که ویتنام به آن کشور حمله کرد، خمر سرخ به مبارزۀ چریکی علیه نیروهای ویتنام پرداخت. در ۱۹۸۵ پول پوت از رهبری نظامی کناره گرفت و خیو سامفان میانه‌روتر جای او را گرفت. پس از خروج نیروهای ویتنامی در ۱۹۸۹، خمر سرخ به مبارزه برضد حکومت، که ویتنام از آن حمایت می‌کرد، ادامه داد. پیمان صلح اکتبر ۱۹۹۱ به میانجیگری سازمان ملل متحد بین چهار گروه متخاصم کامبوجی منعقد گردید و خمر سرخ را دارای سهمی در «شورای عالی ملی» حاکم بر کشور کرد، ولی نتوانست چریک‌ها را به نفی هدف ایشان برای سلطۀ مجدد بر کامبوج وادار کند. نبرد بین خمر سرخ و قوای دولتی تا ۱۹۹۴ ادامه یافت. دو تن از رهبران خمر سرخ، خیو سامفان و نون چنا، در اواخر دسامبر ۱۹۹۸ از نسل‌کشی‌ دهۀ ۱۹۷۰ پوزش خواستند، ولی مسئولیت کشتار حدود ۲میلیون کامبوجی را برعهده نگرفتند. این‌ دو مرد پس از آن تسلیم هون سن، نخست‌وزیر، شدند که او قول داد آنان را به اتهام ارتکاب جنایت برضد بشریت محاکمه نکند. نیز ← پول پوت؛ کامبوج.

 

---