کیمبرلیت

کیمْبِرْلیت (kimberlite)

از سنگ‌های آذرین فرامافیک (حاوی مقدار بسیار کمی سیلیس). نوعی پریدوتیت قلیایی با بافت پورفیریتی است که بلورهایی درشت در زمینه‌ای ریزدانه دارد. متشکل از میکا به‌اضافۀ اولیوین و کانیهای دیگر، و منبع اصلی الماسِ جهان است. کیمبرلیت در توده‌های نفوذی لوله‌مانند و شبیه هویجی با نام تنورۀ آتشفشانی یافت می‌شود. مادۀ متحرک در این تنوره‌ها خود را با فشار از اعماق پوستۀ زمین بالا می‌کشد و حین صعود منبسط می‌شود. این مادّه، که از نزدیکی مرز بین پوسته و گوشته بالا آمده ‌است، غالباً دگرسان و آواری و دارای الماس است. تنوره‌های آتشفشانی عمدتاً در نزدیکی کیمبرلی، واقع در افریقای جنوبی، که نام کیمبرلیت نیز از آن گرفته شده است، و در ناحیۀ یاکوت ، واقع در سیبریِ روسیه، یافت می‌شوند.

 

---