رهایی اورشلیم

رهایی اورشلیم (La Gerusalemme liberata)
منظومه‌ای حماسی، سرودۀ تورکواتو تاسو، به زبان ایتالیایی، منتشرشده در ۱۵۸۱م. در این حماسه، که شامل بیست سرود است، داستان جنگ‌های صلیبی روایت می‌شود. اندیشۀ حاکم بر داستان این است که جنگی که با آن همه هیجان و هیاهو آغاز شده بود، اینک در نزد صلیبیون روبه سردی نهاده است. شاعر کوشیده است با درآمیختن پاره‌ای از حقایق مستند و ترانه‌های پهلوانی عامیانه، این نبرد تاریخی ـ مذهبی را بازتاب دهد. فرجام کار البته از دید یک مسیحی روایت شده است و با فروافتادن سردار مسلمان، علاءالدین، به پایان می‌رسد. از منظر سبک، رهایی اورشلیم شاهکاری ادبی به‌شمار می‌رود و همچون بازتابی از تفکرات روزگار سراینده همواره محل بحث بوده است. نوآوری در طرز بیان شعری و شیوۀ داستان‌پردازی، به‌رغم آن‌که شاعر به هومر نظر داشته است، تاسو را به یکی از بزرگ‌ترین شاعران ایتالیایی‌زبان بدل کرده است. ازجمله آثار موسیقایی‌ای که براساس این منظومه ساخته شده است، می‌توان از اثر مشهور نبرد تانکردی و کلوریندا، ساختۀ کلاودیو مونته‌وردی در قرن ۱۷، و رهایی اورشلیم، ساختۀ کارلو پالاویچینو در ۱۶۸۸ یاد کرد.