شپشک
شِپِشک (lac insect)
حشرۀ کوچک مکندهای که از شیرۀ گیاه تغذیه میکند و از وابستگان انواع شپشکها[۱] است. مادههای اغلب گونهها فاقد پا و دارای شاخکهای تحلیلرفتهاند. بدنشان کروی است و با ترشح صمغی متراکم، با نام لاک، محصور شده است. شپشکها در خانوادۀ لاکسیدفریدا[۲]، راستۀ نیمبالان[۳]، زیرراستۀ جوربالان[۴]، ردۀ حشرات[۵]، شاخۀ بندپایان[۶] قرار دارند. تعدادی از گونهها دارای دو نسلاند و دو نوع نر ایجاد میکنند. اولین نسل شامل نرهای بالدار و بدون بال است، و دومین نسل بدون بال است. بسیاری از گونهها، بهسبب تولید رنگ، از نظر اقتصادی قابلتوجه بودهاند. هرچند که، بعد از تولید رنگهای مصنوعی، تقاضا برای استفاده از شپشکها کاهش یافت. شپشک هندی[۷]، Laccifer lacca، ساقهای از لاک ترشحی تولید میکند. از این لاک در روغنهای جلا و واکسها استفاده میکنند.