بطری لیدن
بُطری لِیدن (Leyden jar)
(یا: بطری لِیْد) اسبابی برای ذخیره‌کردن الکتریسیتۀ ساکن. در ۱۷۴۶، پیتر وان موسنبروک[۱]، فیزیک‌دان هلندی از دانشگاه لیدِن، و در ۱۷۴۵، والت گِئورگ فون کلاسیت[۲]، مخترع آلمانی، آن را مستقل از هم کشف و بررسی کردند. ابتدایی‌ترین شکل آن ظرفی شیشه‌ای بود که مقداری آب در آن می‌ریختند. دهانۀ ظرف با چوب‌پنبه‌ای که سیم یا میخی از آن گذرانده و در آب فروبرده شده بود، بسته می‌شد. برای بارگذاری (شارژ) بطری، انتهای سیم را به اسباب مالشی تولید الکتریسیتۀ ساکن متصل ساختند. وقتی اتصال قطع می‌شد، می‌توانستند بار را با دست‌زدن به سیم و دریافت شوک به نمایش بگذراند. در شکل‌های امروزی، سطوح درونی و بیرونی یک بطری عایق را با ورقه‌های نازک فلزی می‌پوشانند. پوشش بیرونی به زمین متصل است و از راه میله‌ای که در داخلِ دهانۀ بطری تعبیه شده است، اتصال مناسبی با پوشش درونی برقرار می‌شود. بطری لیدن، علاوه بر کاربرد در نمایش‌های کلاسی، به‌منزلۀ نمونه‌ای ابتدایی از خازن‌ها، با کاربرد وسیع در دستگاه‌های رادیو و تلویزیون و سایر تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی اهمیت دارد.