گورکی، ماکسیم (۱۸۶۸ـ۱۹۳۶)
گورکی، ماکْسیم (۱۸۶۸ـ۱۹۳۶)(Gorky, Maksim)
| ماکسیم گورکی Maksim Gorky | |
|---|---|
| زادروز |
۱۸۶۸م |
| درگذشت | ۱۹۳۶م |
| ملیت | روس |
| شغل و تخصص اصلی | رمان نویس |
| شغل و تخصص های دیگر | نمایش نامه نویس و مقاله نویس |
| آثار | مادر (۱۹۰۷)؛ زندگی کلیم سامگین (۱۹۲۷ـ۱۹۳۶) |
| گروه مقاله | ادبیات غرب |
(نام اصلی: آلکسی ماکسیموویچ پشکُف[۱]) رمان‌نویس، نمایش‌نامه‌نویس و مقاله‌نویس روس. در نیژنی نووگورود[۲] زاده شد؛ این شهر را از ۱۹۳۲ تا ۱۹۹۰ به افتخار او گورکی می‌نامیدند. در خانواده‌ای روستایی به‌دنیا آمد. تحصیلاتش را نزد خود آموخت. برای امرار معاش از ۹سالگی کار کرد و سال‌ها به شغل‌های کوچک و حقیر تن درداد. یک‌بار نیز خودکشی کرد. نام او (گورکی) در زبان روسی به‌معنی «آدم تلخ» است. گورکی در آثارش با نگرشی واقع‌بینانه، اما توأم با خوش‌بینی، سختی زندگی طبقات پایین در روسیه را به تصویر می‌کشید. اولین نویسندۀ روسی بود که آگاهانه و دلسوزانه دربارۀ کارگران و افرادی چون ولگردها و دزدها نوشت. از ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۳ به‌سبب افکار انقلابی‌اش تبعید شد. در آغاز از انقلاب ۱۹۱۷ روسیه حمایت کرد و از فعالان سازما‌ن‌های ادبی در اتحاد جماهیر شوروی بود. اما کم‌کم با تندروی‌ها و خشونت‌های لنین و بلشویک‌ها به مخالفت پرداخت و در ۱۹۲۲ به بهانۀ بیماری کشور را ترک کرد و سال‌ها در سورنتو[۳]ی ایتالیا اقامت گزید. در اواخر عمر در بازگشتش به کشور با استقبال رسمی روبه‌رو شد. ازجمله آثار اوست: رمان‌های مادر[۴] (۱۹۰۷) و زندگی کلیم سامگین[۵] (۱۹۲۷ـ۱۹۳۶) و نمایش‌نامۀ در اعماق[۶] (۱۹۰۲). دوران کودکی[۷] (۱۹۱۳ـ۱۹۱۴)، در جست‌وجوی نان[۸] (۱۹۱۶)، و دانشکده‌های من[۹] (۱۹۲۳) همه زندگی‌نامه‌های خودنوشت و خاطرات اوست. دیگر آثارش: وارنکا اولسووا[۱۰] (۱۸۹۸)، ولگردها[۱۱] (۱۸۹۲ـ۱۸۹۷)، فوما گوردیف[۱۲] (۱۸۹۹)، سه رفیق[۱۳] (۱۹۰۰)، خاطراتی دربارۀ تولستوی[۱۴]، و آرتامانوف‌ها[۱۵] (۱۹۲۵).