کاتون، مارکوس پورکیوس (۲۳۴ـ۱۴۹پ م)

از ویکیجو | دانشنامه آزاد پارسی
(تغییرمسیر از Marcus Porcius (the censor) Cato)

کاتون، مارکوس پورکیوس (۲۳۴ـ۱۴۹پ‎م)(Cato, Marcus Porcius)
معروف به سِنسور[۱] دولتمرد رومی. با گسترش سیطرۀ روم در اسپانیا، در ۱۸۴پ‌م منصب سنسور را بهدست آورد. بسیار سختگیر بود، بر اشیای تجملاتی مالیات بست و فهرستهای سناتوری و اسبسواران را به‌دقت بررسی می‌کرد. مخالف سرسخت نفوذ فرهنگ یونانی در فرهنگ رومی بود و به ظهور دوبارۀ قدرت کارتاژ بدگمان بود و این جملۀ معروف از اوست: «کارتاژ باید ویران شود». کاتو در شهر لاتینی توسکولوم[۲]، حدود ۲۴کیلومتری جنوب شرقی رُم متولد شد. همچون نیاکان پلبین[۳] خود کشاورز بود، ولی با حمایت والرِیوس فلاکوس[۴]، پاتریسین[۵]، به‌ترتیب در ۲۰۴ کوایستور[۶]، در ۱۹۹ آیدلیس، در ۱۹۸ پرایتور، و در ۱۹۵ کنسول شد. بین ۲۱۷ و ۱۹۱پ‌م، در دومین جنگ پونی[۷]، سپس در اسپانیا، و سرانجام در مبارزات برضد آنتیوخوس سوم[۸] پادشاه سلوکی[۹] سوریه شرکت کرد. سرکوب سلتی‌‌ها[۱۰] در اسپانیا در ۱۹۴ سبب استقبال رسمی ۱۱‌از او شد. کاتون عامل اصلی محاکمۀ خاندان اِسکیپیو[۱۱] به اتهام فساد در جریان جنگ کارتاژ بود و اغلب زندگی پرتجمل اسکیپیو اَفریکانوس[۱۲] را نکوهش میکرد. سیسرون[۱۳] خطیب و لیوی[۱۴] مورخ از کاتون بهعنوان شهروند نمونه رومی در اوج رفاه جمهوری روم یاد کردهاند. رسالۀ ارزشمند کاتو با عنوان در باب کشاورزی[۱۵] موجود است؛ اما تنها بخشهای پراکندهای از اثر اصلی او، اوائل[۱۶] که تاریخ جامع روم است، بهجا مانده است.

 

 



  1. the censor
  2. Tusculum
  3. plebeian
  4. Valerius Flaccus
  5. patrician
  6. quaestor
  7. Punic War
  8. Antiochus III
  9. Seleucid King
  10. Celtiberians triumph
  11. Scipios
  12. Scipio Africanus
  13. Cicero
  14. Livy
  15. De Re Rustica
  16. Origines