تحلیل نهایی

تحلیل نهایی (marginal analysis)

تحلیل نهایی، به‌منزلۀ رکن نظری مهمی از اقتصاد نئوکلاسیک، بیان می‌دارد که تصمیمات اقتصادی براساس وضعیت نهایی اتخاذ می‌شوند؛ مثلاً اگر قیمت سیب هر کیلو ۵۰تومان کاهش یابد، مصرف‌کننده‌ای ممکن است تصمیم بگیرد یک سیب بیشتر بخرد، یا اگر هزینۀ تهیۀ یک وانت ۲میلیون تومان کاهش یابد، بنگاهی ممکن است یک دستگاه اضافی خریداری کند. هزینۀ اضافی برای خرید یک‌ واحد اضافی را «هزینۀ نهایی» می‌گویند. برطبق نظریۀ تحلیل نهایی، سود مؤسسات وقتی به حداکثر می‌رسد که آن‌ها در شرایطی کالا را تولید کنند که هزینۀ نهایی با درآمد نهایی برابر باشد، همان‌طور که در تمام واحدهای تولیدشدۀ قبلی سود را افزایش می‌دهند. تحلیل نهایی، یکی از ویژگی‌های اساسی برای تفکیک اقتصاد کلاسیک آدام اسمیت و معاصران او از رویکرد اقتصاددانان نئوکلاسیک است که بیشتر بر ریاضیات مبتنی بود و با آلفرد مارشال و دیگران در اواخر قرن ۱۹ شروع شد.