مارکوف، آندری (۱۸۵۶ـ۱۹۲۲)
مارْکوف، آنْدْرِی (۱۸۵۶ـ۱۹۲۲)(Markov, Andrei)
ریاضی‌دان روس. نوع خاصی از فرآیند تصادفی[۱]، معروف به زنجیر مارکوف[۲]، را مدون کرد. در ریازان[۳]، واقع در نزدیکی مسکو[۴]، زاده شد و در سن‌پترزبورگ[۵] درس خواند. در ۱۸۹۳، استاد آن‌جا شد. در همان دوران به جنبش‌های سیاسی آزادی‌خواه پیوست و از پذیرش نشان‌های تزاری امتناع کرد. در ۱۹۰۷، هنگامی‌که حکومت روسیه دوما[۶] (مجلس نمایندگان) را منحل کرد، از عضویت هیئت انتخاب‌کنندگان کناره گرفت. کارهای اولیۀ مارکوف عمدتاً در زمینۀ نظریۀ اعداد[۷] و آنالیز کسرهای مسلسل[۸]، نظریۀ تقریب[۹]، معادلات دیفرانسیل[۱۰]، انتگرال‌گیری[۱۱] از معادلات مقدماتی[۱۲]، و نیز مسئلۀ گشتاورها[۱۳] و نظریۀ احتمال[۱۴] بود. بعد از ۱۹۰۰، مارکوف روش کسرهای مسلسل را در نظریۀ احتمال به‌کار برد. زنجیر مارکوف نوعی فرآیند شانسی است که در آن «آینده» را می‌توان از روی «حال»، و بدون رجوع به «گذشته»، پیش‌بینی کرد؛ یعنی پیش‌بینی وضعیت آینده فقط با وضعیت حال با همان دقتی میسر است که از وضعیت‌های گذشته نیز اطلاع داشته باشیم. به بیان دیگر، می‌توان گفت زنجیر مارکوف رشته‌ای از پیشامدهای تصادفی[۱۵] است که در آن احتمال وقوع هر پیشامد فقط به پیشامدی که دقیقاً قبل از آن است بستگی دارد. مارکوف عقیده داشت که یگانه نمونۀ واقعی زنجیرهای او را در متون ادبی می‌توان یافت و کشف خودش را با محاسبۀ تناوب مصوت‌ها و صامت‌ها در شعر «یوگنی آنگینِ[۱۶]» پوشکین[۱۷] نشان داد. زنجیرهای مارکوف امروز در علوم اجتماعی[۱۸]، فیزیک اتمی[۱۹]، نظریۀ کوانتومی[۲۰] و ژنتیک[۲۱] کاربرد دارد.
- ↑ stochastic (random) process
- ↑ Markov chain
- ↑ Ryazan
- ↑ Moscow
- ↑ St Petersburg
- ↑ duma
- ↑ number theory
- ↑ continued fractions
- ↑ approximation theory
- ↑ differential equations
- ↑ integration
- ↑ elementary equations
- ↑ problem of moments
- ↑ probability theory
- ↑ random events
- ↑ Eugene Onegin
- ↑ Pushkin
- ↑ social sciences
- ↑ atomic physics
- ↑ quantum theory
- ↑ genetics