مارکوارت، یوزف (۱۸۶۴ـ۱۹۳۰)
مارْکْوارْت، یوزِف (۱۸۶۴ـ۱۹۳۰)(Markwart, Joseph)
خاورشناس آلمانی. رشتۀ خاورشناسی را در دانشگاه وورتمبرگ به‌پایان رساند. از دانشگاه توبینگن دانشنامۀ دکتری گرفت. پس از آن در کتابخانۀ این دانشگاه به‌کار پرداخت. چندی بعد به موزۀ مردم‌شناسی لیدن رفت. از ۱۹۱۲ تا مرگش، استاد زبان‌شناسی ایرانی و ارمنی در دانشگاه برلین بود. تألیفات او بیشتر دربارۀ فرهنگ و تاریخ و زبان سرزمین‌های ایران، ارمنستان، اقوام آسیای مرکزی و شرق اروپا است. افزون بر این، به جغرافیا نیز تسلط کامل داشت و آثار او برای محققان پس از وی به‌صورت مرجع درآمده است. از آثارش: ایرانشهر (برلین، ۱۹۰۱) به آلمانی که مبنای آن جغرافیای موسی خورنی است؛ پژوهش‌هایی در تاریخ اران در ۲ جلد (گوتینگن، ۱۸۹۶ـ۱۹۰۵)؛ خاستگاه و تجدید حیات ملت ارمنی (۱۹۱۹)؛ شهرستان‌های ایران، متن پهلوی با شرح و ترجمۀ انگلیسی (رم، ۱۹۳۱) که صادق هدایت آن را به فارسی ترجمه کرده است (۱۳۲۱ش)؛ ویهروت و آرانگ که تحقیق در جغرافیای اساطیری و تاریخی ایران شرقی است (برلین، ۱۹۳۸)؛ گاه‌شماری کتیبه‌های ترکی قدیم (۱۸۹۸).