شلر، ماکس (۱۸۷۴ـ۱۹۲۸)
شِلِر، ماکس (۱۸۷۴ـ۱۹۲۸)(Scheler, Max)
فیلسوف اجتماعی و دینی آلمان، زادۀ مونیخ. در کارش تحت تأثیر پدیدارشناسی[۱] فیلسوف هموطنش، ادموند هوسِرْل[۲]، بود. شلر در دانشگاه‌های ینا[۳]، مونیخ و کلن[۴] تحصیل کرد. در کتابش با عنوان طبیعت همدلی[۵] (۱۹۱۳)، شیوۀ توصیف تفصیلی پدیدارشناسانۀ هوسرل را دربارۀ عواطف اجتماعی پیونددهندۀ انسان‌ها، به‌ویژه عشق و نفرت، به‌کار برد. بلافاصله پس از این اثر، مهم‌ترین کتابش، صورتگرایی در اخلاق و اصول اخلاقی غیرصوری ارزش‌ها[۶] (۱۹۱۳)، را در دو جلد نوشت و در آن به نقد رویکرد اخلاقی صوری ایمانوئل کانت[۷] پرداخت و مطالعۀ ارزش‌های جزئی را، آن‌گونه که در آگاهی پدیدار می‌شوند، جایگزین آن کرد. در ۱۹۲۰ به مذهب کاتولیک گروید و کتاب امر سرمدی در انسان[۸] را در ۱۹۲۱ به‌منظور توجیه تغییر کیش خود نوشت و پس از آن اثر مهم دیگرش را دربارۀ جامعه‌شناسی شناخت، با عنوان گونه‌های شناخت و جامعه[۹] (۱۹۲۶)، به رشتۀ تحریر درآورد. شلر بعدها از مذهب کاتولیک بازگشت و فلسفه‌ای را براساس علوم تجربی بنا نهاد که در آن تمام دانش نظری و ارزش‌های دینی، امور تعالی‌یافتۀ انگیزه‌ها و سائق‌های انسان محسوب می‌شدند. این نظریه در آخرین کتاب او، جایگاه انسان در جهان[۱۰] (۱۹۲۸) مطرح شده است.