مازپا، ایوان استپانوویچ (۱۶۴۵ـ۱۷۰۹)
(تغییرمسیر از Mazepa, Ivan Stepanovich)
مازِپا، ایوان استِپانوویچ (۱۶۴۵ـ۱۷۰۹)(Mazepa, Ivan Stepanovich)
سرباز و فرماندۀ نظامی اوکراینی. از ۱۶۸۷ هتمان[۱] (سرکردۀ قزاقان) اوکراین بود. با کمک لهستان و سپس سوئد درپی کسب استقلال از روسیه برآمد، اما همراه کارل دوازدهم[۲]، پادشاه سوئد، در نبرد پولتاوا[۳] از روسها شکست خورد (۱۷۰۹) و پس از آن به خاک ترکیۀ عثمانی گریخت و در همانجا درگذشت. در جوانی در دربار یان کازیمیر[۴]، فرمانروای لهستان، پیشخدمت بود و سپس به خدمت هتمانهای اوکراین درآمد. حامی سخاوتمند کلیسا بود، اما اقدامات او در حمایت از قزاقهای ثروتمندِ تحت فرمانش به مخالفت اکثریت قزاقان و دهقانان با او انجامید. با وجود این، هنگامی که کارل دوازدهم در ۱۷۰۸ به اوکراین یورش آورد، قزاقهای زاپاریژیه[۵] به پشتیبانی از شورش مازپا برخاستند.